Taliban
| Naam organisatie | Taliban |
| Aliassen | Taleban, Islamitisch Emiraat Afghanistan |
| Land / regio (oorsprong) | Pakistan |
| Operationele gebieden | Pakistan, Afghanistan, |
| Toelichting Operationele Gebieden | Sinds 2021, na de terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Aghanistan, hebben de Taliban opnieuw de macht over Afghanistan in handen. Voor die tijd was het hoogste beslissingsorgaan van de Taliban (de Rahbari Shura) gevestigd in Quetta, de hoofdstad van de zuidwestelijke Pakistaanse provincie Baloechistan. Onder dit bestuursorgaan bevonden zich vier regionale militaire shuras (raden) – gelegen aan de grens van Pakistan (Quetta, Peshawar, Miramshah en Gerdi Jangal) – die verantwoordelijk waren voor vier grote operationele gebieden in Afghanistan. De Quetta regionale militaire raad was verantwoordelijk voor operaties in het zuiden en westen van Afghanistan. De Peshawar shura had de regie over activiteiten van de Taliban in het oosten en noordoosten van Afghanistan. De Miramshah raad stuurdeoperaties aan in zuidoost-Afghanistan en de Gerdi Jangal militaire shura richtte zich vooral op de zuidelijke provincies Helmand en Nimroz. (‘Q+A: Afghanistan's Taliban a patchwork of alliances’, Reuters, 18/02/2010; ‘Currently Listed Entities’, Public Safety Canada, 21/11/2018; Mark Silinsky, ‘The Taliban: Afghanistan’s Most Lethal Insurgents’, 2014; Peter Dahl Thruelsen, ‘The Taliban in southern Afghanistan: a localised insurgency with a local objective’, 2010). |
| Classificatie en ideologie | De ideologische basis van de Taliban is een combinatie van religieus pro-Pasthun nationalisme met een sterke invloed van het salafisme. |
| Doelen | Het stichten van een islamitische staat in Afghanistan en het tegengaan van westerse invloeden. |
| Omvang (in personen) | 5000+ |
| Laatste activiteit | Geen informatie beschikbaar |
| Laatst gewijzigd |
Operationele gebieden
Huidige bekende operationele gebieden
Pakistan, Afghanistan,
Verschijningsvormen
Logo('s)
Beeldmateriaal
Geen beeldmateriaal beschikbaar.
Propaganda
De propagandastructuur van de Taliban is geavanceerd en goed georganiseerd, gericht op zowel binnenlandse als internationale doelgroepen. Ze maken gebruik van verschillende media, waaronder sociale media, radio, en televisie, om hun boodschap te verspreiden en hun ideologie te promoten. De Taliban heeft specifieke eenheden die zich richten op propaganda en communicatie, met teams die verantwoordelijk zijn voor het creëren van inhoud, zoals video's, berichten, en publicaties. Ze spelen in op lokale en culturele gevoeligheden, proberen een beeld te schetsen van stabiliteit en rechtvaardigheid onder hun bewind, en streven ernaar steun te winnen van de bevolking. Daarnaast proberen ze internationale sympathie te genereren door zich te presenteren als een legitieme politieke entiteit die vrede en onafhankelijkheid nastreeft.
Bronnen: Foxley, T. (2007). The Taliban's propaganda activities: how well is the Afghan insurgency communicating and what is it saying?. Sipri; Bahar, H. M. (2020). Social media and disinformation in war propaganda: how Afghan government and the Taliban use Twitter. Media Asia, 47(1-2), 34-46; Taneja, K. (2021). From ‘Night Letters’ to the Internet: Propaganda, the Taliban and the Afghanistan Crisis. Observer Research Foundation.
Achtergrond
Korte geschiedenis
De oorsprong van de Taliban ligt in de aanhoudende onrust die aanhield nadat de Sovjet-Unie in 1988 uit Afghanistan vertrok. Als gevolg van de Afghaanse burgeroorlog die volgde, vluchtten vele Afghanen naar Pakistan (Nojumi, 2016). Hier werd een deel van de vluchtelingen opgeleid op Koranscholen, de madrassa’s. In de madrassa’s kregen de zonen van vluchtelingen les in de Koran en werd hun de orthodoxe soennitische militante versie van de islam onderwezen. Daarnaast ontvingen zij gratis eten en drinken, en werd hen onderdak geboden. In 1994 begon de Taliban een offensief in Afghanistan. De bevolking ontving de Taliban in eerste instantie met vreugde omdat zij een einde maakten aan de slepende burgeroorlog. In 1995 begon de Taliban aan de belegering van de Afghaanse hoofdstad Kabul, die zij uiteindelijk in 1996 veroverden. Hier riep Mullah Mohammed Omar, destijds de leider van de Taliban, het ‘Islamitische Emiraat Afghanistan’ uit. De doelen van het nieuw gevestigde emiraat waren tweevoudig: ontwapening van de bevolking en de vrede herstellen. Daarnaast voerden de Taliban in de gebieden die zij controleerde de islamitische wetgeving in – de sharia . In 1998 had de organisatie 90% van het land onder controle.
De Taliban werkten nauw samen met Al Qaida. Nadat Al Qa'ida de aanslagen op 11 september in New York op de Twin Towers opeisten, vroeg de Verenigde Staten om uitlevering van Osama Bin Laden (Afsar, Samples,& Wood, 2008). De Afghaanse regering ging niet akkoord met de voorwaarden, waarna de VS en het Verenigd Koningkrijk de Taliban de oorlog verklaarden. Om de aanslagen op de Twin Towers te wreken, begint de toenmalig president van de V.S. in oktober 2001 een militaire operatie tegen Al-Qaeda en de Taliban in Afhanistan, onder de noemer Operation Enduring Freedom. Door de luchtaanvallen door beide landen, verloor de Taliban de controle over de hoofdstad Kabul op 12 november 2001. Na deze strijd vluchtten de Taliban de bergen in en begonnen een guerrillaoorlog.
In 2019 beginnen de vredesonderhandelingen tussen de VS en de Taliban. Deze verlopen moeizaam, mede doordat de president van de V.S. zich in 2019 onverwachts terugtrekt uit de onderhandelingen. Pas na het aantreden van zijn opvolger lukt het in februari 2021 om tot een overeenkomst te komen: de VS en de NAVO beloven hun troepen terug te trekken. De deadline wordt in eerste instantie vastgelegd op 11 september 2021 exact 20 jaar na de aanslagen op de Twin Towers), maar deze wordt uiteindelijk vervroegd naar 31 augustus 2021. De strijd in Afghanistan gaat de boeken in als de langste oorlog in de Amerikaanse geschiedenis. Bijna 2500 Amerikaanse militairen kwamen om. Naar schatting is zo’n 2000 miljard dollar uitgegeven. De Afghaanse bevolking betaalde de hoogste prijs: naar schatting werden meer dan 100.000 burgers gedood (Van Houwelingen, 2021).
De terugtrekking van buitenslandse troepenmachten zorgt voor een nieuwe escalatie aan geweld in Afghanistan. In juli 2021 krijgen de Taliban steeds meer grondgebied in handen. Binnen enkele weken tijd veroveren de Taliban gebieden aan de grens met Tadzjikistan, Turkmenistan, China en Pakistan en een belangrijk district aan de grens met Iran bij. De opmars van de Taliban leidt in het hele land tot veel angst en geweld. De Afghaanse bevolking ziet geen andere mogelijkheid dat zelf de wapens op te pakken (Al Jazeera, 2021; NOS, 2021). In augustus 2021 veroveren de Taliban steeds sneller steeds meer Afghaanse steden. Op 15 augustus verlaat de Afghaanse president het land, waarop de Taliban het presidentieel paleis in Kabul innemen en de overwinning uitroepen (De Standaard, 2021; NOS, 2021). Niet veel later nemen de Taliban ook de Panjshir Vallei in, waarmee de organisatie het hele land opnieuw in handen heeft.
In de jaren na de herovering van Afghanistan door de Taliban is de economie van Afghanistan grotendeels ingestort. Ondervoeding is sterk toegenomen en honderdduizenden banen zijn verloren gegaan. De meeste vrouwen mogen niet meer werken. De Taliban onderhouden bovendien opniew nauwe banden met Al Qa'ida. Veiligheidsexperts maken zich zorgen dat de Taliban hen een veilig onderkomen kan bieden en toestaan om internationale terroristische aanslagen vanuit Afghaans grondgebied te coördineren (Al Jazeera, 2023).
Bronnen: Abbas, H. (2023). The return of the Taliban: Afghanistan after the Americans left. Yale University Press; King, A. (2023). Why did the Taliban win?. Armed Forces & Society, 49(4), 923-938; Ibrahimi, N. (2023). A violent nexus: ethnonationalism, religious fundamentalism, and the Taliban. The Review of Faith & International Affairs, 21(3), 22-37; Wani, Z. A. (2024). Women, extremism and repression under Taliban 2.0 in Afghanistan: beyond the good. Small Wars & Insurgencies, 1-21.
Relevantie voor Nederland
- In de periode 2006-2010 was een Nederlandse militaire operatie in de Afghaanse provincie Uruzgan genaamd: Task Force Uruzgan. In 2005 ontving Nederland het verzoek van de NAVO om duizend militairen te leveren voor de wederopbouw van Afghanistan. Op 2 februari 2006 werd door het kabinet besloten om de missie te beginnen.
- De missie, die in 2010 ten einde kwam, werd later opgevolgd door de Nederlandse politietrainingsmissie in Kunduz. Aanvankelijk was de bedoeling dat de missie tot in 2014 zou voortduren. De Duitse militairen die de Nederlanders beschermen beginnen met hun vertrek echter reeds in de zomer van 2013, wat de Nederlandse regering ertoe heeft bewogen het grootste deel van de circa 500 Nederlandse militairen en politiemensen in juli dat jaar terug te trekken.
Relevantie voor het Caribisch koninkrijksdeel (Aruba, Curaçao, St Maarten, St Eustatius, Bonaire en Saba)
Geen informatie beschikbaar
Organisatiestructuur
Omvang organisatie/groepering
5000+
Omvang organisatie/groepering - toelichting
Anno 2021 werd de omvang van de Taliban geschat op 85.000 strijders. Aangenomen kan worden dat deze aantallen alleen maar gegroeid zijn na de terugkeer van de Taliban in 2021 - maar recente cijfers ontbreken.
(NOS. (9 augustus 2021). 'Terug van nooit weggeweest: wie zijn de Taliban en wat willen ze?'. Geraadpleegd via: https://nos.nl/collectie/13870/artikel/2393273-terug-van-nooit-weggeweest-wie-zijn-de-taliban-en-wat-willen-ze)
Leiders
- Mullah Mohammed Omar (1959/1962 – 2013/2015) was de oorspronkelijke leider van de Taliban en een veteraan uit de oorlog met de Sovjet-Unie. Hij leidde de Taliban van 1996 tot 2001.
- Mullah Akhtar Mohammed Mansour (1963 – 2016) was tevens een oorlogsveteraan. Hij behoorde tot de eerste leden van de Taliban. Toen de Taliban in 1996 Kabul veroverde, werd hij de minister van luchtvaart. Mansoer was de rechterhand van Mullah Omar en werd daarom aangewezen als nieuwe leider nadat bekend werd dat Mansoer was opgekomen in 2013. Mansoer zelf is in 2013 omgekomen door een dronestrike uitgevoerd door de VS.
- De huidige leider van de Taliban was ook betrokken bij de oorlog tegen de Sovjets. Hij staat echter meer bekend om zijn religieus leiderschap dan als een militair commandant. Veel leden van de Taliban zien hem als religieus leider en adviseur. Hij werd door Mansoer genoemd als opvolger in diens testament.
Bevelstructuur
Aan het hoofd van de Taliban staat de emir, Haibatullah Akhundzada. De emir heeft de ultieme autoriteit betreffende politieke, religieuze en militaire aangelegenheden. Onder de emir staan enkele hooggeplaatste afgevaardigden en de Rahbari Shura, ofwel de leiderschapsraad. Deze raad bestaat uit circa twintig leden die verantwoordelijk zijn voor strategie, beleid en alledaagse besluitvorming. Deze raad bestaat uit ex-Taliban ministers, diplomaten, gouverneurs, en belangrijke militaire en religieuze figuren. Onder de Rahbari Shura bevinden zich de regionale militaire adviesorganen. Als laatste schakel in de keten bevinden zich de veldcommandanten en de schaduw gouverneurs.
Op een persconferentie in september 2021 kondigden de Taliban een interim-kabinet aan. (Tijdens het eerdere bewind van de Taliban in 1996-2001 had deze regering ook een interim-status). Taliban-vertegenwoordigers verklaarden dat het nieuwe systeem zal werken volgens hun 'emiraat'-model - zoals dat in de jaren negentig ook al werd toegepast. Ook lieten zij weten dat Hibatullah Akhundzada zal aanblijven als emir. Het is onduidelijk op welke manier toekomstige leiders aangesteld zullen worden. De Taliban hebben democratische staatsvormen altijd afgewezen - en sinds ze aan de macht zijn, hebben ze geen beloftes gedaan over het houden van verkiezingen.
Anno 2024 komen regelmatig berichten naar buiten over een interne (machts)strijd binnen de Taliban, mede veroorzaakt door de economische crisis waarin het land verkeert. De Taliban krijgt bovendien te maken met tegenstand van binnenlandse groepen, die men zoveel mogelijk probeert te onderdrukken. Het onvermogen van de Taliban om deze langetermijnuitdagingen aan te pakken, zal hen kwetsbaar maken voor groeiende binnenlandse oppositie en hun vermogen om salafistisch-jihadistische groepen in Afghanistan te controleren, verminderen.
Bronnen: International Crisis Group. (2021). Who Will Run the Taliban Government?; United Nations Security Council. (2021). Report S/2021/486; Abbas, H. (2023). The return of the Taliban: Afghanistan after the Americans left. Yale University Press; King, A. (2023). Why did the Taliban win?. Armed Forces & Society, 49(4), 923-938; Ibrahimi, N. (2023). A violent nexus: ethnonationalism, religious fundamentalism, and the Taliban. The Review of Faith & International Affairs, 21(3), 22-37
Financiële inkomstenbronnen
Tot de overname van Afghanistan in 2021, verdienden de Taliban voornamelijk geld met criminele activiteiten, waaronder de papaverteelt, drugshandel, afpersing van lokale bedrijven en ontvoeringen. Schattingen van hun jaarinkomen variëren van $300 miljoen tot $1,6 miljard. Volgens een schatting verdienden de Taliban in 2020 ongeveer $ 460 miljoen aan de papaverteelt. De afgelopen jaren hebben ze hun inkomsten aangevuld met illegale mijnbouw en donaties uit het buitenland, ondanks strikte VN-sancties. Nu de Taliban opnieuw bewind voert, zijn ook belastingen en heffingen belangrijke inkomstenbronnen geworden.
Bronnen: Maizland, L. (2021). The Taliban in Afghanistan. Council on Foreign Relations; Daudzai, A. S. (2024). The Truth About the Afghan Economy Under the Taliban. International Policy Digest; Hamoon, W., & Tawakkoli, A. O. (2024). National Budgeting and Revenue Collection under the Taliban. Journal of Social and Political Sciences, 7(1).
(Internationale) relaties
- Al Qa'ida. De VN constateerde in 2021 dat de Taliban nog steeds sterke banden met Al Qa'ida onderhouden. Desondanks zouden de Taliban hun controle over Al Qa'ida de afgelopen tijd hebben aangescherpt, en is zij in toenemende mate bezig haar activiteiten te monitoren. De Taliban blijven Al Qa'ida bescherming bieden in ruil voor goederen en training. In 2021 zouden naar schatting tussen de tweehonderd en vijfhonderd Al Qa'ida-strijders in Afghanistan verblijven. Hun leiders zouden zich langs de grens tussen Afghanistan en Pakistan hebben gevestigd. Veel leden van het interim-kabinet van de Taliban werkten eerder samen met Al Qa'ida; van sommigen wordt aangenomen dat ze tot op de dag van vandaag banden onderhouden.
- Haqqani-netwerk. Het Haqqani netwerk is een gewapende organisatie, gevestigd in Oost-Afghanistan en Noordwest-Pakistan. Het Haqqani-netwerk is ontstaan tijdens de Afghaanse oorlog (1978-1992) en nam, na de door de VS geleide invasie van Afghanistan in 2001, deel aan een opstand tegen Amerikaanse en NAVO-troepen en de Afghaanse regering. Het netwerk staat onder leiding van Jalaluddin Haqqani, en wordt door de VS erkend als terroristische organisatie. Toen de Taliban in 2021 opnieuw aan de macht kwamen, hadden Haqqani-leiders vermoedelijk een grote invloed op veiligheidskwesties. Ook speelden zij waarschijnlijk een belangrijke rol in onderhandelingen met andere Afghaanse leiders.
Bronnen: Giustozzi, A. (2019). The Taliban at War: 2001-2018. Oxford University Press; Maizland, L. (2021). The Taliban in Afghanistan. Council on Foreign Relations; United Nations Security Council. (2021). Report S/2021/486. Geraadpleegd via: https://www.undocs.org/S/2021/486.
Activiteiten
Wapens en werkwijze
De groep maakte voor de machtsovername in 2021 gebruik van diverse vormen van terroristisch geweld, zoals individuele zelfmoordaanslagen, guerrilla oorlog en gerichte moorden.
Recente en/of opvallende activiteiten
Taliban-strijders hebben een hoge leider van IS omgebracht die verantwoordelijk was voor de aanslag in Kaboel in augustus 2021. Bij de zelfmoordaanslag bij de ingang van Abbey Gate van de internationale luchthaven Hamid Karzai kwamen ongeveer 170 Afghanen en 13 Amerikaanse militairen om het leven tijdens de chaotische terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Afghanistan. De leider van IS, wiens identiteit nog niet is vrijgegeven, werd begin april gedood in het zuiden van Afghanistan toen de Taliban een reeks tegenoperaties tegen de groep uitvoerden, aldus een van de functionarissen.
Bij een explosie tijdens een prijsuitreiking voor journalisten in de noordelijke provincie Balkh in Afghanistan minstens één persoon om het leven gekomen en acht anderen gewond geraakt. Onder de gewonden bevonden zich ook kinderen. De aanslag vond plaats in het Tabian Farhang-centrum in Mazar-i-Sharif, de hoofdstad van de provincie. De aanslag is opgeëist door Islamitische Staat.
Een gouverneur van de Taliban is in het noorden van Afghanistan omgekomen bij een aanslag door Islamitische Staat. Volgens bronnen gaat het om de hoogste gedode functionaris van de organisatie sinds de machtsovername door de Taliban in 2021. Mohammad Dawood Muzammil was gouverneur van de noordelijke provincie Balkh. Hij overleed bij een explosie in zijn kantoor. Daarbij kwam ook iemand anders om het leven en raakten meerdere anderen gewond. De aanslag is opgeëist door Islamitische Staat.
De Taliban in Afghanistan hebben acht ISIS-strijders gedood, aldus een woordvoerder van de Taliban. Enkele anderen zijn gearresteerd bij verschillende operaties gericht op sleutelfiguren van IS.
De Taliban zegt dat het veertig leden van een rebellengroep heeft gedood, waaronder vier commandanten, in de noordelijke provincie Panjshir in Afghanistan. Honderd anderen zouden zijn gearresteerd. De Taliban riepen in september 2021 de overwinning op de provincie uit. Sindsdien hebben verschillende rebellenbewegingen zich tegen de Taliban-aanweigheid in het gebied verzet.
Volgens een rapport van de Verenigde Naties zijn meer dan 100 voormalige leden van de Afghaanse regering en het Afghaanse leger gedood sinds de Taliban het land in augustus 2021 overnamen. Ook ambtenaren die samenwerkten met internationale relaties zouden zijn omgebracht.De secretaris-generaal van de VN bood het rapport op 30 januari aan de VN-Veiligheidsraad aan, en benadrukte hierbij dat "meer dan tweederde" van de slachtoffers naar verluidt buitengerechtelijk is vermoord door de Taliban of haar zusterorganisaties.
Op 1 december 2021 vond een kortdurend gewapend conflict plaats tussen de Iraanse grensmacht en Taliban-strijders, aan de grens tussen Afghanistan en Iran. Tijdens het conflict veroverden Taliban-strijders verschillende Iraanse grenscontroleposten. De confrontatie kwam later die dag ten einde, toen de twee partijen een akkoord bereikten, en de Taliban zich terugtrokken uit de veroverde gebieden. Beide partijen noemden het incident een "misverstand", waarbij geen dodelijke slachtoffers zouden zijn gemaakt.
De Taliban beweren de Panjshirvallei in Afghanistan volledig te hebben veroverd. Dat betekent dat ze nu over heel Afghanistan de macht hebben. Sinds de machtsovername door de Taliban, half augustus, was dit gebied als enige nog niet in handen van de Taliban.
In de strijd om de Panjshirvallei zou onder meer de woordvoerder en strateeg van een lokale verzetsgroep door de Taliban zijn vermoord. Ook werd een generaal gedood.
Een Afghaanse luchtmachtpiloot is omgekomen bij een bomaanslag in Kabul. De piloot, Hamidullah Azimi, kwam om het leven toen een explosief dat aan zijn voertuig was bevestigd, tot ontploffing kwam. Vijf burgers raakten gewond bij de explosie. De aanslag werd opgeëist door de Taliban.
De Taliban hebben de verantwoordelijkheid opgeëist voor een aanslag in een diplomatenbuurt in Kabul gisteren. Bij de aanslag, die gepleegd werd met een autobom, zouden ten minste acht burgers zijn omgekomen en twintig gewonden zijn gevallen. De Afghaanse minister van Defensie en andere politici waren het doelwit van de aanval. De minister was op het moment van de aanval echter niet thuis en is inmiddels in veiligheid gebracht.
De Taliban krijgen in Afghanistan steeds meer grondgebied in handen. In een week tijd veroverden de Taliban gebieden aan de grens met Tadzjikistan, Turkmenistan, China en Pakistan, en een belangrijk district aan de grens met Iran. Een woordvoerder van de Taliban beweert dat de organisatie nu 85 procent van het Afghaanse grondgebied onder controle heeft. Of die bewering klopt is niet helemaal duidelijk, aangezien onafhankelijke bevestiging van deze claim ontbreekt.
Onder president Donald Trump zouden de Verenigde Staten troepen per 1 mei 2021 uit Afghanistan terugtrekken, maar die deadline is niet gehaald. AIs reactie daarop heeft de Taliban aanvallen in heel Afghanistan gelanceerd. In de zuidelijke provincie Helmand zou de Taliban controleposten hebben aangevallen rond de rand van de provinciehoofdstad, Lashkar Gah. Lokale autoriteiten hebben dat bevestigd.
In Afghanistan heeft zaterdag 16 januari 2021 een reeks dodelijke aanslagen plaatsgevonden. Vooral Afghaanse politieagenten en militairen zijn bij de aanslagen om het leven gekomen. De aanslag met de meeste slachtoffers vond plaats in de westelijke provincie Herat. Hier kwamen zeker twaalf militairen om het leven toen twee Talibanstrijders een legerbasis binnendrongen. Andere aanslagen vonden plaats in Kabul, waarbij twee politieagenten omkwamen door een bermbom, en in Jalalabad, waar twee agenten bij een schietpartij zijn gedood. Ook in de noordelijke provincie Baghlan en in de zuidelijke provincies Helmand en Kandahar zijn Afghaanse veiligheidsbeambten om het leven gebracht.
De aanslagen vonden plaats tegen de achtergrond van aanhoudende vredesonderhandelingen tussen de Taliban en de Afghaanse overheid, in een poging het jarenlange conflict tot een einde te brengen.
Bij een dubbele zelfmoordaanslag in Afghanistan (Charikar en Kabul, respectievelijk) zijn zeker 48 mensen om het leven gekomen. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst van de Afghaanse president Ghani in de Afghaanse stad Charikar blies een zelfmoordterrorist op een motor zich op. Enkele uren voor de aanslag in Charikar vond een tweede zelfmoordaanslag plaats in de buurt van de 'groene zone'. Beide aanslagen zijn opgeëist door de Taliban.
Bij een aanslag op een controlepost in de Afghaanse hoofdstad Kaboel, nabij het kantoor van de NAVO en de Amerikaanse ambassade, zijn twaalf mensen om het leven gekomen en 42 gewonden gevallen. Bij deze aanslag kwamen een Amerikaanse en Roemeense soldaat om het leven. De Taliban heeft de aanslag opgeeïst.
Een zelfmoordaanslag van de Taliban in een woonwijk in Kaboel heeft 16 mensen het leven gekost en geleid tot meer dan honderd gewonden. De aanslag vond plaats in een woonwijk waar veel internationale organisaties gevestigd zijn.
Bij een aanslag van de Taliban op het kantoor van het voormalig hoofd van de inlichtingendienst, Amrullah Saleh, zijn 24 mensen gedood en vijftig mensen gewond geraakt. De mogelijke vicepresident raakte lichtgewond. De aanslag is onderdeel van een reeks aanslagen in aanloop naar de verkiezingen.
Contraterroristische maatregelen
Taliban-strijders hebben een hoge leider van IS omgebracht die verantwoordelijk was voor de aanslag in Kaboel in augustus 2021. Bij de zelfmoordaanslag bij de ingang van Abbey Gate van de internationale luchthaven Hamid Karzai kwamen ongeveer 170 Afghanen en 13 Amerikaanse militairen om het leven tijdens de chaotische terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Afghanistan. De leider van IS, wiens identiteit nog niet is vrijgegeven, werd begin april gedood in het zuiden van Afghanistan toen de Taliban een reeks tegenoperaties tegen de groep uitvoerden, aldus een van de functionarissen.
De Taliban in Afghanistan hebben acht ISIS-strijders gedood, aldus een woordvoerder van de Taliban. Enkele anderen zijn gearresteerd bij verschillende operaties gericht op sleutelfiguren van IS.
De Verenigde Staten hebben drie leden van Al-Qa'ida op het Indiase subcontinent (AQIS) en een hoge functionaris van de Pakistaanse Taliban (TTP) tot "terroristen" verklaard. Zij vallen daarmee onder de "Specially Designated Global Terrorists"-lijst, wat betekent dat hun Amerikaanse tegoeden bevroren worden en dat het verboden is om financiële transacties met deze personen aan te gaan.
De Taliban en de Verenigde Staten hebben een gevangenenruil tot stand gebracht, waarbij een Amerikaanse marineveteraan is ingeruild voor een belangrijk lid en drugbaron van de Taliban. De veteraan werd in 2020 ontvoerd, het Taliban-lid bracht ruim 17 jaar door in Amerikaans gevangenschap.
Een bomaanslag in het oosten van Afghanistan heeft een voertuig geraakt met daarin leden van de Pakistaanse Taliban. Bij de aanslag zijn een hoge leider en drie andere leden van de groep zijn omgekomen, zeiden verschillende Pakistaanse functionarissen. De omgekomen leider was een topcommandant van de Pakistaanse Taliban en zou achter enkele van de dodelijkste aanslagen van de afgelopen jaren zitten. Het is onduidelijk wie er verantwoordelijk was voor de bomaanslag waarbij hij is omgekomen.
De Taliban hebben in een persconferentie laten weten verdere evacuaties van Afghanen niet toe te staan. De weg naar het vliegveld van Kabul, waar de afgelopen weken veel Afghanen naartoe gingen in de hoop het land te ontvluchten, zal worden afgesloten. De Taliban vroegen de VS om burgers niet aan te moedigen het land te verlaten, omdat het land haar hoogopgeleide burgers zelf nodig zou hebben.
Verder lieten de Taliban weten de deadline van 31 augustus niet te zullen verlengen voor evacuaties, en dat buitenlandse troepen dan weg moeten zijn. De Taliban noemen het een overtreding als buitenlandse militairen op dat moment het land niet hebben verlaten.
Een Taliban-woordvoerder heeft Al Jazeera in een exclusief interview laten weten dat de Taliban "recht heeft om te reageren" indien de Verenigde Staten na 11 september 2021, de dag waarop de terugtrekking voltooid moet zijn, nog steeds troepen in Afghanistan houden. Amerikaanse functionarissen vertelden eerder al aan het persbureau Associated Press dat naar verwachting ongeveer 650 Amerikaanse soldaten na de terugtrekking in Afghanistan zullen blijven, om diplomaten aldaar te beschermen.
De Amerikaanse president had een ontmoeting met Afghaanse leiders in het Witte Huis, waarin hij beloofde dat de VS zich zal blijven inzetten voor Afghanistan ondanks het terugtrekken van Amerikaanse troepen. De president deed deze blofte in het vooruitzicht van de aanstaande terugtrekking van ruim 4000 Amerikaanse soldaten in de komende twee weken. Amerikaanse troepen zijn bijna twintig jaar in Afghanistan aanwezig geweest. Door de terugtrekking winnen Taliban-strijders opnieuw aan grond, wat de Afghaanse leiders zorgen baart.
Verwijzingen
Links
- ‘InfoGuide: The Taliban’, Council of Foreign Relations, 21/01/2015
- ‘The Taliban in Afghanistan’, Council of Foreign Relations, 04/07/2014
- ‘Who are the Taliban?’, BBC, 26/05/2016
- ‘U.S. to withdraw 5,000 troops from Afghanistan, close bases: U.S. negotiator’, Reuters, 02/09/2019
- ‘A Profile of the Taliban’s Propaganda Tactics’, Huffington Post, 25/05/2011
- ‘Dit is Akhundzada, de nieuwe leider van de Taliban’, Trouw, 25/05/2016
- ‘Communicatie en strategie van de Afghaanse Taliban vanuit het perspectief van het leiderschap’, Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum, 15/06/2015
- ‘Why the Taliban Is Winning the Propaganda War’, Time, 03/05/2009
- ‘VN: 45.000 strijders actief in Afghanistan’, NOS, 05/11/2016
Literatuur
- Al Jazeera. (8 juli 2021). 'Afghans say recent Taliban advances forced them to take up arms'.
- De Standaard. (16 augustus 2021). 'Van internationale aanwezigheid tot de val van Kaboel'.
- Giustozzi, A. (2019). The Taliban at War: 2001-2018. Oxford University Press.
- Ibrahimi, N. (2023). A violent nexus: ethnonationalism, religious fundamentalism, and the Taliban. The Review of Faith & International Affairs, 21(3), 22-37
- International Crisis Group. (2021). Who Will Run the Taliban Government?. Geraadpleegd via: https://www.crisisgroup.org/asia/south-asia/afghanistan/who-will-run-taliban-government
- International Crisis Group. (2021). Who Will Run the Taliban Government?
- Kapitiein der infanterie Coenen, R.E.H. (2009). De Taliban in Uruzgan Het karakter van de vijand en een aantal heroverwegingen om hem effectiever te bestrijden. Militaire Spectator, 178(3).
- King, A. (2023). Why did the Taliban win?. Armed Forces & Society, 49(4), 923-938
- Maizland, L. (2021). The Taliban in Afghanistan. Council on Foreign Relations
- Michael Rubin (2002), Who is responsible for the Taliban?, Middle East Review of International Affairs, 6, 1.
- Nojumi, N. (2016). The rise of the Taliban: Mass Mobilization, Civil War, and the Future of the Region. Palgrave: New York
- NOS. (16 augustus 2021). 'Taliban eisen overinning op'.
- NOS. (9 juli 2021). 'Taliban zeggen groot deel van Afghanistan in handen te hebben'.
- Reese, J.Y. (2012). Financing the Taliban, in Freeman, M. (Ed), Financing Terrorism Case Studies. London: Routledge.
- Thomas H. Johnson and M. Chris Mason (2006), Understanding the Taliban and Insurgency in Afghanistan, Foreign Policy Research Institute.
- United Nations Security Council. (2021). Report S/2021/486; Abbas, H. (2023). The return of the Taliban: Afghanistan after the Americans left. Yale University Press
- United Nations Security Council. (2021). Report S/2021/486. Geraadpleegd via: https://www.undocs.org/S/2021/486
- Van Houwelingen, K. (12 april 2021). 'Einde aan 'eeuwige oorlog'in Afghanistan:VS en NAVO trekken zich terug'. Algemeen Dagblad.
