Revolutionaire Anti-Racistische Actie (RaRa)

Operationele gebieden

Huidige bekende operationele gebieden

Achtergrond

Korte geschiedenis

RaRa wordt gezien als de “eerste serieuze Nederlandse terreurorganisatie”, aldus de BVD, en is ontstaan uit de antimilitaristische actiegroep Onkruit. Rond 1984 ontstond binnen Onkruit een splitsing in denkbeelden, waarbij een deel van de betrokkenen de nadruk begon te leggen op anti-imperialisme. Hun gedachtegoed was gericht op de ‘repressieve staat’ die via militaire, economische en politieke middelen het volk onderdrukte. De afsplitsing binnen Onkruit begon zich daarbij steeds meer op het internationale schaalniveau te richten. Vanuit deze afsplitsing ontstond (onder andere) RaRa. RaRa identificeert een aantal onrechtvaardigheden die zij met hun idee van het ‘pure’ socialisme willen bestrijden. Dit onrecht manifesteert zich in kapitalisme, seksisme / patriarchisme en racisme. RaRa ziet zichzelf daarbij als (klein) onderdeel in een ‘totaalstrijd’ die overal op de wereld gevoerd zou moeten worden om het einddoel te behalen. Onder deze noemers richt RaRa zich op een veelheid aan onderwerpen, van de strijd tegen apartheid in Zuid-Afrika tot het Nederlandse asielbeleid maar ook biotechnologie en de identificatieplicht. Eén van de factoren die bepaalt welk thema wordt aangehaald is de actualiteit. Een actie van RaRa volgt vaak op een actuele ontwikkeling of gebeurtenis, waartegen zij zich vervolgens richten.

In 1984 werd een bomaanslag op het Van Heutszmonument in Amsterdam door RaRa geclaimd. Vervolgens vonden aanslagen op Makro-vestigingen plaats in 1985 (Duivendrecht), 1986 (Duiven en opnieuw Duivendrecht) en in 1987 (Nuth). De ideologische uitleg voor deze aanslagen was te vinden in anti-apartheid en antikolonialisme. De eigenaar van de Makro, SHV, ofwel de Steenkolen Handelsvereniging, had in de jaren ’80 winkels in Zuid-Afrika, waar op dat moment een felle apartheidsstrijd plaatsvond. Enige tijd is onduidelijk wie de aanslag heeft gepleegd, totdat RaRa de brandstichting middels brandbommen opeiste in een claimbrief. De aanslagen op de Makro hadden als gevolg dat de SHV de winkels in Zuid-Afrika verkocht, en daarmee de activiteiten in dat land stopzette. Daaropvolgend verschoof de aandacht van RaRa naar Shell, een andere Nederlandse multinational die zaken deed in en met Zuid-Afrika. In 1987 en 1988 werden tankstations van Shell, een opslagplaats en een transporteur van Shell olie aangevallen door brandbommen en een ‘slangen-snijd-actie’.

In januari 1988 werd een aantal mensen gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij één of meerdere van deze aanslagen. Er kwam in augustus 1988 maar één van hen daadwerkelijk voor de rechter, omdat er alleen overtuigend bewijs tegen deze persoon was gevonden. Deze persoon, René Roemersma, werd veroordeeld maar zijn straf viel aanzienlijk lager uit dan verwacht vanwege het onrechtmatig verkrijgen van bewijs. Roemersma had 18 maanden moeten zitten maar kwam met het aftrek van het voorarrest en strafvermindering wegens goed gedrag gelijk op vrije voeten.

Na het proces volgden nog meer aanslagen waarbij RaRa betrokken was. In de jaren ’90 leek de focus enigszins te veranderen, waarbij meer aandacht kwam voor binnenlandse aangelegenheden. Met name het asielbeleid, de ‘verloedering’ van het politiek linkse spectrum maar ook de eenwording van Europa stonden centraal. Nu waren twee marechausseekantoren in Oldenzaal en Arnhem (1990), verschillende ministeries en de woonplaats van een staatssecretaris (1990 en 1991) doelwitten. De laatste aanslag opgeëist door RaRa vond plaats in 1993 en was gericht op de Dienst Inspectie Arbeidsverhoudingen (DIA), onderdeel van het Ministerie van Sociale Zaken. De reden achter deze aanslag was te vinden in de belangrijke rol die het DIA vervulde bij de zoektocht naar illegaal in Nederland verblijvende mensen.

Na 1993 vonden er geen RaRa-aanslagen meer plaats en verdween de organisatie naar de achtergrond. Van een aantal andere aanslagen in de jaren ’80 en ‘90 is onduidelijk of RaRa deze gepleegd heeft, zoals twee aanslagen in 1986, schijnbaar gericht tegen het organisatiecomité van de Olympische Spelen in 1992 in Amsterdam. Tevens vonden er aanslagen plaats waar RaRa op de één of andere manier bij betrokken is geweest, maar die zijn opgeëist door andere gewelddadige groepen binnen de Anti-Imperialistische Stroming. Voorbeelden zijn Commando Ins Blaue Hinein, de Revolutionaire Cellen en Revolutionair Commando No Pasaran. De reden voor deze onduidelijkheid ligt deels in het feit dat er behalve Roemersma nooit leden naar buiten zijn getreden of zijn gearresteerd. Het mysterie rondom RaRa is kortom nooit echt opgelost.

(Bakker, E. (2009) Terrorisme en Politiek Gewelddadig Activisme in Nederland. In: Boomert, Van den Hoogen & Wessel (eds) Jaarboek Vrede en Veiligheid 2008. Internationale Veiligheidsvraagstukken en het Nederlands Perspectief. Rozenberg Publishers: Amsterdam, pp. 221-236; Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) (1993) Revolutionaire Anti Racistiese Aktie. De Anti-Imperialistische Stroming in Nederland. Ministerie van Binnenlandse Zaken, 25 november 1993)

Toon meer

Organisatiestructuur

Omvang organisatie/groepering

Onduidelijk

Omvang organisatie/groepering - toelichting

Onbekend. Het is nooit duidelijk geworden hoeveel mensen betrokken zijn geweest bij RaRa. Alleen de naam van René Roemersma is bekend geworden na zijn veroordeling.

Leiders

• René Roemersma (1958) wordt gezien als één van de kernleden van RaRa. Hij werd in 1988 gearresteerd en veroordeeld tot 18 maanden cel maar kwam wegens een vormfout en strafvermindering na de rechtszaak op vrije voeten. In 2010 geeft hij in het programma Andere Tijden voor het eerst toe dat hij inderdaad nauw betrokken was bij de gewelddadige acties van RaRa.

Bevelstructuur

Het is nog altijd niet bekend wie betrokken was bij RaRa en daarmee is ook de bevelstructuur onduidelijk gebleven. Wel wordt gedacht dat RaRa uit een aantal ‘cellen’ heeft bestaan die een eigen functie hadden binnen het geheel. Er zou een cel zijn bestaande uit ‘ideologen en theoretici, eentje met ‘technici’ en vervolgens twee cellen met ‘trouwe aanhang’ en ‘sympathisanten’. Er wordt gesuggereerd dat er een redelijk vaste kerngroep van ongeveer twintig personen was, waar René Roemersma deel van uitmaakte, met daaromheen een wisselende groep betrokkenen. RaRa onderhield internationale contacten met soortgelijke groeperingen in Europese landen, met antiapartheidsorganisaties in Zuid-Afrika en strijders in Zuid Amerika, zoals de Faramundo Martí National Liberation Front (FMLN) in El Salvador.

(Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) (1993) Revolutionaire Anti Racistiese Aktie. De Anti-Imperialistische Stroming in Nederland. Ministerie van Binnenlandse Zaken, 25 november 1993)

Financiële inkomstenbronnen

Ook over de inkomstenbronnen van RaRa is nog steeds onduidelijkheid. Er wordt gesproken van zowel legale als illegale financieringsmechanismen door de inlichtingendienst BVD maar concreter dan dat wordt de beschrijving niet. Wel zijn er vermoedens dat er geld werd ingezameld om steun te bieden aan Zuid Amerikaanse strijdgroepen.

(Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) (1993) Revolutionaire Anti Racistiese Aktie. De Anti-Imperialistische Stroming in Nederland. Ministerie van Binnenlandse Zaken, 25 november 1993)

(Internationale) relaties

Rote Armee Fraktion (RAF), FMLN, diverse drukkerijen en boekhandels via het ‘Infoladen’-netwerk.

Activiteiten

Wapens en werkwijze

De eerste aanslag in 1984 op het Van Heutsz-monument in Amsterdam vond plaats met een bom gebaseerd op springstof. Dit is tevens de enige aanslag waarbij ooit een gewonde is gevallen. Daarna stapte RaRa over op brandbommen, waarbij geen explosie ontstond maar wel rook en brand. Voor de aanslagen in de jaren ’90 stapte RaRa weer over naar explosieven, mogelijk omdat de impact van deze brandbommen niet altijd de gewenste omvang had en afhankelijk was van voldoende brandbaar materiaal in de nabije omgeving.

(Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) (1993) Revolutionaire Anti Racistiese Aktie. De Anti-Imperialistische Stroming in Nederland. Ministerie van Binnenlandse Zaken, 25 november 1993)

Recente en/of opvallende activiteiten

Contraterroristische maatregelen

Verwijzingen

Links

• https://anderetijden.nl/aflevering/222/De-explosieve-idealen-van-RaRa

Literatuur

• Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) (1993) Revolutionaire Anti Racistiese Aktie. De Anti-Imperialistische Stroming in Nederland. Ministerie van Binnenlandse Zaken, 25 november 1993
• Bakker, E. (2009) Terrorisme en Politiek Gewelddadig Activisme in Nederland. In: Boomert, Van den Hoogen & Wessel (eds) Jaarboek Vrede en Veiligheid 2008. Internationale Veiligheidsvraagstukken en het Nederlands Perspectief. Rozenberg Publishers: Amsterdam, pp. 221-236