Hofstadgroep (historische organisatie)
| Naam organisatie | Hofstadgroep |
| Aliassen | Hofstadnetwerk, Leeuwen van Tawheed |
| Land / regio (oorsprong) | Nederland |
| Operationele gebieden | Nederland, |
| Toelichting Operationele Gebieden | [Dit betreft een historische organisatie, die momenteel niet meer actief is]. De Hofstadgroep is de naam die door de AIVD is gegeven aan een groep radicale islamitische jongeren. De groep was voornamelijk actief in Nederland. |
| Classificatie en ideologie | Jihadistisch terrorisme |
| Doelen | Ontwrichting van de Nederlandse rechtsstaat, strijd tegen tegenstanders van de islam in binnen- en buitenland. |
| Omvang (in personen) | <100 |
| Laatste activiteit | Geen informatie beschikbaar |
| Laatst gewijzigd |
Operationele gebieden
Huidige bekende operationele gebieden
Nederland,
Verschijningsvormen
Logo('s)
Geen afbeelding beschikbaar.
Beeldmateriaal
Geen beeldmateriaal beschikbaar.
Propaganda
Geen informatie beschikbaar
Achtergrond
Korte geschiedenis
De Hofstadgroep (of het Hofstadnetwerk) is de naam die de Nederlandse inlichtingendienst (AIVD) gaf aan een groep jihadistische radicalen afkomstig uit Den Haag en Amsterdam. Leden van deze groep, die actief was in de periode 2002 – 2005, kwamen eerst bijeen in zogeheten ‘woonkamerbijeenkomsten' waarbij fundamentalistische interpretaties van de islam werden bediscussieerd. Later planden leden van de Hofstadgroep, zowel collectief als individueel, verschillende terroristische aanslagen in Nederland, waaronder de moord op de filmmaker Theo van Gogh in 2004. Dankzij een reeks aanhoudingen, waaronder een politie-inval in het Laakkwartier in Den Haag waarbij een handgranaat naar de politie wordt gegooid, werd uiteindelijk een einde gemaakt aan de ‘eerste generatie’ van deze groep. Een tweede generatie, die overeenkomstige ideologische overtuigingen en praktische intenties had als voorgaande leden en bekend stond als de ‘Piranha-groep’, werd uiteindelijk in 2005 ontmanteld dankzij inzet van de AIVD en politie.
(Bart Schuurman, ‘Becoming a European Homegrown Jihadist: A Multilevel analysis of involvement in the Dutch Hofstadgroup 2002-2005’, 2018).
Relevantie voor Nederland
Leden van de hofstadgroep waren betrokken bij het plannen van verschillende terroristische aanslagen in Nederland, waaronder de moord op de filmmaker Theo van Gogh in 2004. Daarnaast waren leden van de tweede generatie van de hofstadgroep, de zogeheten ‘Piranha-groep’, betrokken bij het plannen van toekomstige terroristische aanslagen, waaronder aanslagen op verschillende Nederlandse politici, een aanslag op een vliegtuig van de Israëlische vliegmaatschappij El-Al, en een dubbele aanslag waarbij zowel het hoofdkantoor van de AIVD als verschillende Nederlandse politici het doelwit waren.
Relevantie voor het Caribisch koninkrijksdeel (Aruba, Curaçao, St Maarten, St Eustatius, Bonaire en Saba)
Geen informatie / niet relevant
Organisatiestructuur
Omvang organisatie/groepering
<100
Omvang organisatie/groepering - toelichting
15-38 leden
Leiders
Van deze groepering is vrijwel de hele lijst met betrokkenen bekend. Een groot deel heeft of zit momenteel nog steeds een gevangenisstraf uit. Een enkeling is naar Syrië gevlucht en is daar uiteindelijk ook opgepakt. Ook is er een lid na het uitzitten van zijn gevangenisstraf uitgezet naar Marokko. Een ander bekend lid zit momenteel een levenslange gevangenisstraf uit in Nederland. Een aantal andere leden zijn inmiddels weer vrij, na het uitzitten van hun gevangenisstraf.
Bevelstructuur
Er bestaat geen 'officiële' lijst met leden en mensen die ervan verdacht werden lid te zijn hebben altijd ontkend dat er ook maar een vorm van organisatiestructuur bestaat. De Hofstadgroep lijkt een vormloze gemeenschap van gelijkgestemde individuen maar zonder dat daar een organisatiestructuur aan vastzit.
(Bart Schuurman, Quirine Eijkman & Edwin Bakker, ‘The Hofstadgroep Revisited: Questioning its Status as a "Quintessential" Homegrown Jihadist Network’, 2015).
Financiële inkomstenbronnen
- Donaties van leden
- Mogelijkerwijs donaties uit crimineel milieu
(Internationale) relaties
De Hofstadgroep was voornamelijk operationeel in Nederland, maar onderhield het enkele internationale contacten, waaronder met een Islamitische militant die in Spanje woonde en door de Marokkaanse regering werd gezocht vanwege zijn vermeende betrokkenheid bij de aanslagen in Casablanca in 2003 en met een naamloze Pakistaanse of Afghaanse 'emir'. De groep had echter geen operationele of trainings-gerelateerde contacten in het buitenland.
Later is ook bekend geworden dat sommige Nederlandse uitreizigers naar Syrië banden hadden met de Hofstadgroep.
(Bart Schuurman, Quirine Eijkman & Edwin Bakker, ‘The Hofstadgroep Revisited: Questioning its Status as a "Quintessential" Homegrown Jihadist Network’, 2015).
Activiteiten
Wapens en werkwijze
De Hofstadgroep was betrokken bij de planning van verschillende terroristische aanslagen in Nederland. Daarnaast werd door een Hofstadgroep-lid een terroristische aanslag gepleegd in Amsterdam in 2004. Hierbij kwam filmmaker Theo van Gogh om het leven. De groep waren in het bezit van (semi)automatische vuurwapens en handgraten.
(Bart Schuurman, ‘Becoming a European Homegrown Jihadist: A Multilevel analysis of involvement in the Dutch Hofstadgroup 2002-2005’, 2018).
Recente en/of opvallende activiteiten
Contraterroristische maatregelen
Verwijzingen
Links
- https://www.nrc.nl/nieuws/2005/04/09/hoe-georganiseerd-waren-samir-a-en-zijn-vrienden-10461552-a102432
- https://www.nytimes.com/2005/12/25/world/europe/dutch-struggle-to-prevent-terror-and-protect-rights.html
- https://www.aivd.nl/documenten/publicaties/2006/03/30/de-gewelddadige-jihad-in-nederland
- https://www.aivd.nl/documenten/publicaties/2009/12/14/lokale-jihadistische-netwerken-in-nederland
Literatuur
Vidino, L. (2007). The Hofstad Group: The New Face of Terrorist Networks in Europe. Studies in Conflict & Terrorism, 30(7), 579-592.
Schuurman, B., Eijkman, Q. & Bakker, E. (2014). A History of the Hofstadgroup. Perspectives on Terrorism, 8(4), 65-81.
Schuurman, B. & Horgan, J.G. (2016). Rationales for terrorist violence in homegrown jihadist groups: A case study from the Netherlands. Aggression and Violent Behaviour, 27, 55-63.
