Operationele gebieden

Huidige bekende operationele gebieden

Achtergrond

Korte geschiedenis

Libanese demografie
Libanon heeft een complexe multi-etnische samenleving, bestaande uit christenen, moslims van zowel soennitische als sjiitische aard en druzen met een gemengde leer van christelijke en islamitische ideologie. Na onafhankelijk te zijn verklaard van Frankrijk in 1943 werd om etnische problemen te voorkomen in Libanon een grotendeels christelijk-soenitische regering samengesteld. De VN Veiligheidsraad classificeert Hezbollah als een “militie” in resolutie 1559. In 1970 zette Jordanië de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) met geweld uit het land waarop de PLO zich in het zuiden van Libanon vestigde. Doordat de Libanese regering de kracht miste om zich te verzetten, pleegde de PLO zonder tegenstand vanuit Zuid-Libanon aanvallen in het Noorden van Israël. 

De Libanese burgeroorlog en het ontstaan van Hezbollah
In 1975 richtte de PLO in West-Beirut een grote basis op, compleet met een eigen rechts- en belastingstelsel. Door verzet van christelijke milities, waaronder de Falange, ontstond een grootschalige burgeroorlog tussen de PLO en de Falange die tot 1990 zou duren. In 1978 voerden elf Fatah strijders een dodelijke aanval uit op twee bussen met burgers in Israël. Bij deze “Coastal Road massacre” werden 37 Israeli’s gedood en 76 verwond. Israël vergeldde de aanval met grote acties tegen de PLO in Zuid-Libanon, bekend als het Zuid-Libanon conflict. Israël stelde een “veiligheidszone” van tien kilometer langs de grens in en rukte verder op tot aan de rivier de Litani. Tezelfdertijd had de Amal - de ‘beweging der misdeelden’ - als doel de sjiieten aan de macht te helpen in een overwegend christelijke regering. De Amal bevocht de PLO en Israël en werd hierbij gesteund door Syrië. In 1982 begon Israël operatie “Vrede voor Galilea” waarbij de Israeli Defense Forces (IDF) in twee weken de PLO in het zuiden van Libanon versloegen. In reactie op de blijvende aanwezigheid van Israël in dit gebied riep een groep Islamitische geestelijken in 1982 Hezbollah in het leven met als doel weerstand te bieden aan Israëls aanwezigheid in Libanon. Verschillende andere partijen - de Ba’ath partij, communistische partijen en de Nasseristische organisaties - doelden hier ook op, maar geen was zo actief, professioneel en succesvol als Hezbollah. Hezbollah Military Wing (Hezbollah’s militaire vleugel) is een onderdeel van - maar niet gelijk aan - Hezbollah. Hezbollah maakte gebruik van terroristische aanslagen zoals de zelfmoordaanslag in 1982 op een Israëlisch hoofdkwartier in Tyre. Toen in 1983 het Israëlische leger in de stad al-Nabatiya een processie met geweld uiteendreef nam het aantal terroristische aanvallen sterk toe. Hoewel Hezbollah’s leiders refereren aan 1982 als het jaar van oprichting, bestond Hezbollah niet als coherente organisatie voor 1985. In 1985 bracht de organisatie voor het eerst een manifesto uit onder de naam Hezbollah, en beschreef daar in de doelen van de organisatie. Hezbollah’s leiders waren in eerste instantie volgers van de Iraanse ayatolla Khomeini. Aanvankelijk werden de leden getraind door een contingent van de Iraanse Revolutionaire Garde dat in het zuiden van Libanon was gelegerd. De Libanezen die voor 1985 deel uitmaakten van de organisatie waren jonge toegewijde revolutionairen, gesponsord door Iran en Syrië. Iran zag Hezbollah’s oprichting als een teken van een succesvolle Islamitische revolutie. Syrië steunde Hezbollah om haar alliantie met Iran te onderhouden, Israël en de V.S. aan te vallen en haar Libanese bondgenoten te behouden.

Conflict in Zuid Libanon
Van 1982 tot 2000 vocht Hezbollah tegen Israël en het Zuid Libanese Leger (SLA). De moord van het hoofd van de Westerse brigade van de SLA in januari 2000 leidde tot het instorten van SLA. Door de afwezigheid van SLA’s steun en Hezbollah’s snelle opmars, trokken de Israëlische troepen zich eerder dan gepland terug. Sindsdien heeft Hezbollah, gesteund door een groot deel van de bevolking, Zuid Libanon verdedigd. In het Taif akkoord van 1989 dat het einde van de Libanese burgeroorlog vormde, werd besloten dat Hezbollah als enige militie haar wapens behield en haar gewapende afdeling een “verzetsbeweging” noemde.

Iran en Syrië
In de vroege jaren tachtig stond Hezbollah vooral bekend als een marionet van Iran. Syrië probeerde Hezbollah’s toenemende kracht in te perken. Het hoogtepunt hiervan was de moord van 23 Hezbollah strijders door het Assad regime in 1987. Syrië bood ook hulp aan de Amal die hard tegen Hezbollah heeft gevochten in 1985, 1988 en 1989. Vanaf de jaren 90 verbeterde de relaties binnen de Hezbollah-Iran-Syrië alliantie.

Politiek
Tijdens de Libanese verkiezingen in 1992 won Hezbollah 8 van de 128 zetels in het parlement. Sindsdien is er een duidelijker onderscheid te maken tussen Hezbollah’s Military Wing en Hezbollah’s andere onderdelen. Gaandeweg is Hezbollah meer en meer politiek actief geworden. Na het verdrijven van Israël uit Zuid-Libanon in 2000 won Hezbollah erg veel populariteit in het zuiden van het land. Samen met de Amal is Hezbollah een van de belangrijkste Sjiitische partijen in Libanon. Hezbollah heeft momenteel 12 van de 130 zetels in het Libanese parlement.

Literatuur:

Augustus Richard Norton, 'Hezbollah: a Short History', Princeton, 2007; 'Who are Hezbollah?', BBC News, 04/07/2010/.

Toon meer

Organisatiestructuur

Omvang organisatie/groepering

1000-5000

Omvang organisatie/groepering - toelichting

Hezbollah is een politieke partij maar heeft ook een militaire vleugel die terroristische activiteiten uitvoert. Het is daardoor onduidelijk hoeveel leden Hezbollah Military Wing heeft.

Literatuur:

Matthew Levitt, 'On a Military Wing and a Prayer', Foreign Policy, 12/02/2013; John Garofano and Andrea J. Dew, 'Deep Currents and Rising Tides: The Indian Ocean and International Security', Georgetown University Press, 2013.

Leiders

• Hassan Nasrallah (al-Sayyid Hassan) (1960) is de derde secretaris-generaal van Hezbollah nadat zijn voorganger, Abbas al-Musawi, in 1992 door de Israeli Defense Forces (IDF) werd gedood. Nasrallah trad toe tot Hezbollah na de Israëlische invasie van Libanon in 1982. Volgens de CIA was Nasrallah voor zijn aanstelling als secretaris-generaal al direct betrokken bij terroristische activiteiten van Hezbollah, waaronder gijzelnemingen, vliegtuigkapingen en aanvallen tegen rivalen. Het einde van de Israëlische militiare aanwezigheid in Zuid-Libanon wordt in grote delen van de Arabische wereld toegeschreven aan Nasrallah. Nasrallah heeft in 2004 honderden Palestijnse en Libanese gevangenen weten te bevrijden door een deal met Israël te sluiten over gevangenuitwisseling. In 2013 besloot Nasrallah Hezbollah mee te laten vechten in de Syrische burgeroorlog. (Bron: 'Hassan Nasrallah Photos', ABC News, 13/12/2011)
• Na’im Qasim (1953) is sinds 1992 Hezbollah’s plaatsvervangend secretaris-generaal. 
• Mustafa Badreddine (1961-2016) was de militaire leider van Hezbollah en tevens ook de zwager van Imad Mughniyah. 
• Badr al Din (1961) was lid van Hezbollah’s Shura council en het hoofd van de overzeese operaties afdeling die terroristische aanvallen in het buitenland uitvoert. Zijn persoonlijke toestemming was nodig voor elke buitenlandse aanval. Badr al Din leidde ook de Islamic Resistance, een organisatie die militaire activiteiten voor Hezbollah Military Wing uitvoert. Badr al Din wordt beschuldigd van de moord op de Libanese premier Rafiq Al Hariri in 2005. In 1983 is Badr al Din in Koeweit vastgehouden vanwege het bombardement op de VS ambassade in Koeweit. Na zijn ontsnapping in 1990 is hij naar Libanon gevlucht. Op 13 mei 2016 werd Badr al Din gedood bij bombardementen in Damascus. (Bron: Dina Al-Shibeeb, 'Al Arabiya shows face of Hezbollah suspect in Hariri murder', Al Arabiya News, 01/07/2011; 'Hezbollah: Portrait of a Terrorist Organization', The Meir Amit Intelligence Terrorism Information Center, 18/12/2012)
• Imad Mughniyah (1962) was het hoofd van Hezbollah’s internationale terroristische afdeling (ook wel “veiligheidsafdeling”, een onderdeel van de Jihad council) tot hij in 2008 gedood werd bij een gezamenlijke CIA-Mossad operatie. Mugniyah was direct betrokken bij het bombardement van de VS ambassade in Beiroet in 1983 waarbij 63 mensen om het leven kwamen, de marteling en moord van de CIA chef in Libanon, de kaping van TWA vlucht 847 die leidde tot de dood van Amerikaans militair en de wekenlange gijzeling van tientallen passagiers, de zelfmoordaanslag op de Israëlische ambassade in Buenos Aires in 1992, de bomaanslag op een Joods centrum in Buenos Aires in 1994 waarbij 85 mensen stierven en de bomaanslag op de Khobar Towers in Saudi Arabië in 1996 waarbij 19 Amerikaanse piloten en stafmedewerkers stierven. (Bron: Swati Sharma, 'Who was Imad Mughniyah, a senior Hezbollah figure killed in joint CIA-Mossad operation?', The Washington Post, 30/01/2015)

Bevelstructuur

Onderscheid Hezbollah en haar Military Wing
Hezbollah wordt vaak omschreven als een staat in een staat. De organisatie maakt niet alleen deel uit van het Libanese parlement, het heeft ook eigen radio- en TV stations, sociale bijstandsprogramma’s, ziekenhuizen, scholen, landbouwcentra -waar landbouwtechnieken worden onderwezen aan boeren-, en een milieudepartement. Maar naast een politieke vleugel en een uitgebreid sociaal ontwikkelingsprogramma, kent Hezbollah ook een militaire vleugel; “Hezbollah Military Wing”. Alleen de Military Wing is door de EU gekenmerkt als terroristische organisatie. Hezbollah kenmerkt zichzelf als een “verzetsbeweging”, niet een “militie” zoals de VN resolutie 1559 de organisatie identificeert. Volgens leider Hassan Nasrallah vormt Israël een dreiging voor Libanon die de verzetsbeweging rechtvaardigt.

De onderdelen van Hezbollah zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden. Enerzijds komt dit doordat Hezbollah haar clandestiene activiteiten actief verzuilt. Anderzijds heeft het te maken met de verschillende identiteiten van de organisatie -Libanees, pan-Sjiitisch, pro-Iraans- en de verschillende doelen die aan deze identiteiten verbonden zijn. Bovendien zijn er volgens Matthew Levitt, Amerikaans expert op het gebied van Islamitisch terrorisme, onmiskenbare banden die politieke figuren van Hezbollah aan ongeoorloofde internationale activiteiten linkt.

Structuur Hezbollah Military Wing
Door de clandestiene militante aard van de organisatie en het gebruik van geavanceerde beschermende maatregelen, is er weinig bekend over de bevelstructuur van Hezbollah Military Wing. Volgens Na'im Qasim, plaatsvervangend secretaris generaal van Hezbollah, heeft Hezbollah een centrale leiderschap die toezicht houdt over de complementaire, gedeeltelijk verzuilde onderdelen van de organisatie. De secretaris generaal van Hezbollah is de hoogste functie van de organisatie onder het religieus gezag van ayatollah Ali Khamenei. De secretaris generaal overziet de Majlis al-Shura, een raad bestaande uit vijf bestuursorganen: 1) de politieke raad, 2) de Jihad (Militaire) Raad, 3) de Parlementaire Raad, 4) de Uitvoerende Raad en 5) de Gerechtelijke Raad. De Majlis al-Shura beschouwt alle vijf elementen als onderdeel van één holistische entiteit.

De Jihad Raad is verantwoordelijk voor alle militaire zaken en overziet zaken omtrent verzet, toezicht, werving, training, uitrusting, veiligheid en andere inspanningen die gerelateerd zijn aan verzet. De Jihad Raad is opgedeeld in verschillende kleinere eenheden belast met de bescherming van de leiderschap, interne en externe surveillance en overzeese operaties. Alle eenheden onder deze structuur rapporteren aan de Jihad Raad.

Noch het merendeel van Hezbollah's ambtenaren, noch Hezbollah's parlementariërs zijn op de hoogte van de details van de geheime militaire en terroristische activiteiten van hun partij. Deze details zijn alleen bekend bij -en worden bepaald door- de hoogste leiderschap van Hezbollah. Volgens de V.S. worden de militaire activiteiten uitgevoerd door de Islamic Resistance, geleid door Mustafa Badr Al Din, en de Islamic Jihad Organization, geleid door Talal Hamiyah. Mustafa Badr Al Din en Talal Hamiyah worden op hun beurt gecontroleerd door Hassan Nasrallah, Hezbollah's leider.

Literatuur:

Jonathan Masters and Zachary Laub, 'CFR Backgrounders: Hezbollah (a.k.a. Hizbollah, Hizbu'llah)' 03/01/2014; Levitt, Matthew. ‘On a Military Wing and a Prayer’, Washington Institute, 2013; Levitt, Matthew. ‘The EU’s Designation of Hezbollah’s Military Wing as a Terrorist Group Is a Critical Step toward Preventing Its Illicit Activities in Europe’, European Politics and Policy, 2013; ‘LEBANON: The Many Hands and Faces of Hezbollah’, IRINnews.

Financiële inkomstenbronnen

Hezbollah Military Wing wordt gefinancierd via Hezbollah. Hezbollah krijgt het grootste deel van zijn financiën, wapens, training en politieke en diplomatieke hulp van Iran en Syrië. Volgens Matthew Levitt, een medewerker aan het Washington Insitute for Near East Policy, kreeg Hezbollah tot 2013 jaarlijks 100-200 miljoen dollar van Iran en aanvullende bedragen van Syrië. Doordat Iran tot voor kort leidde onder zware economische sancties en Syrië midden in een burgeroorlog zit, zijn deze bedragen afgenomen. Hezbollah gebruikt Europa al lange tijd om fondsen te verzamelen. Zo doet Hezbollah aan wapen- en drugshandel, geld witwassen, fraude en vervalsing. Vooral in Duitsland boekt Hezbollah veel winst met onder andere façades van liefdadigheidsinstellingen zoals Orphan Project Lebanon die geld doorsluizen naar militaire operaties van Hezbollah in Libanon.

Literatuur:

Jeffrey Goldberg, 'In the Party of God: Are Terrorists in Lebanon Preparing for a Larger War', The New Yorker, 14/10/2002; 'Background Information on Foreign Terrorist Organizations', U.S. Department of State; Matthew Levitt, 'Hezbollah Finances: Funding the Party of God', The Washington Institute, 02/2005; Matthew Levitt, 'Hezbollah's Organized Criminal Enterprises in Europe', Perspectives on Terrorism, 2013.

(Internationale) relaties

Hezbollah onderhoudt internationale relaties met Iran en Syrië. Andere interernationale en nationale relaties zijn verscherpt sinds de organisatie sinds 2011 herhaaldelijk steun voor het regime van Bashar al-Assad uit heeft gesproken. Dit besluit zou een rol gespeeld hebben bij de keuze van de Samenwerkingsraad van de Arabische Goldstaten (Gulf Cooperation Council, GCC), de Arabische Liga en de Organisatie voor Islamitische Samenwerking (OIC) om Hezhollah als terroristische organisatie aan te wijzen in 2016. De eenheid '1800' van Hezbollah is verantwoordelijk voor het ondersteunen van Palestijnse groeperingen, waaronder Hamas. Waar Hezbollah echter steun uit sprak voor het Syrische regime, koos Hamas de zijde van de rebellen.

Activiteiten

Wapens en werkwijze

Hezbollah heeft veelvuldig gebruik gemaakt van gijzelingen en bom- en zelfmoordaanslagen. Tegelijkertijd maakt de organisatie in toenemende gebruik van conventionele oorlogsvoering, zoals het uitvoeren van raketaanvallen en paramilitaire operaties. Momenteel vecht Hezbollah Military Wing ook als conventionele krijgsmacht in Syrië.

Recente en/of opvallende activiteiten

Contraterroristische maatregelen

Verwijzingen

Links

Geen informatie beschikbaar

Literatuur

Geen informatie beschikbaar