Devrimci Halk Kurtulus Partisi/Cephe (DHKP/C)
| Naam organisatie | Devrimci Halk Kurtulus Partisi/Cephe (DHKP/C) (Revolutionaire Volksbevrijdingpartij / Front) |
| Aliassen | |
| Land / regio (oorsprong) | Turkije |
| Operationele gebieden | België, Turkije, Oostenrijk, Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Nederland, |
| Toelichting Operationele Gebieden | De groep is ontstaan in Turkije. Volgens de AIVD is de Turkse links-extremistisch-terroristische organisatie DHKP/C is in ons land een marginaal verschijnsel (Jaarverslag AIVD 2017). Een bekende DHKP-C-militante is Fehriye Erdal die in 2006 door een Belgische rechtbank werd veroordeeld voor lidmaatschap aan de Turkse organisatie. |
| Classificatie en ideologie | Marxistisch-leninistisch geïnspireerd terrorisme. |
| Doelen |
|
| Omvang (in personen) | <100 |
| Kleur | Rood |
| Laatste activiteit | Geen informatie beschikbaar |
| Laatst gewijzigd |
Operationele gebieden
Huidige bekende operationele gebieden
België, Turkije, Oostenrijk, Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Nederland,
Verschijningsvormen
Logo('s)
Beeldmateriaal
Geen beeldmateriaal beschikbaar.
Propaganda
Geen informatie beschikbaar
Achtergrond
Korte geschiedenis
De DHKP/C werd in 1978 opgericht als Devrimci Sol, of Dev Sol, een splintergroepring van Dev Genc (Revolutionaire Jeugd). In de naam verwijst het woord “partij” naar de politieke activiteiten van de groep, terwijl “front” een verwijzing is naar de militante activiteiten. Gedurende de jaren 1980 richtte het geweld van Dev Sol zich voornamelijk op Turkse veiligheidstroepen en militaire ambtenaren. Zo werd in juli 1980 de voormalige premier van Turkije, Nihat Erim, vermoord door twee leden van Dev Sol. Vanaf 1990 begon de organisatie ook met het plegen van aanslagen tegen buitenlandse doelwitten. In 1994 werd de organisatie opgesplitst in twee facties: de factie onder leiding van Karatas die de naam DHKP/C is gaan dragen, en de factie onder leiding van Yagan die de naam Dev Sol of THKP/C draagt. De eerste belangrijke terroristische daad als DHKP/C was in 1996, toen de groep een prominente Turkse zakenman en twee anderen vermoordde. In januari en september 2001 voerde de DHKP/C haar eerste twee zelfmoordaanslagen uit, beiden gericht tegen de Turkse politie. Sindsdien hebben militaire operaties en arrestaties de groep verzwakt in haar capaciteiten. Desondanks bleef de DHKP/C aanslagen uitvoeren. Met het overlijden van de leider Dursun Karatas in 2008, kreeg de groep een grote ideologische tegenslag te verduren. De beweging heeft partij gekozen voor het regime van de president in de burgeroorlog van buurland Syrie, en heeft de NAVO-legereenheden in Turkije als doelwit aangewezen (‘Country Reports on Terrorism 2009’, U.S. Department of State, augustus 2010).
Relevantie voor Nederland
Een demonstratie van de DHKP/C
Bron: www.dhkp.net
- Op een website die is opgezet door Nederlandse geestverwanten van DHKP/C - Halkin Sesi (de Stem van het VOlk) - is een bericht geplaatst waarin het vertrek van NAVO-militairen van Turks grondgebied wordt geëist ('Turkse terreurgroep eist vertrek Patriots Verklaring op wesbite van Nederlandse geestverwanten', de Volkskrant, 04/02/2013)
- Jaarverslag Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst 2010, (p. 9): "In Nederland zijn leden en sympathisanten van DHKP/C met name actief binnen sociaal-culturele verenigingen. Het onderzoek van de AIVD heeft zich gericht op activiteiten van de DHKP/C in Nederland die terrorisme ondersteunen in Turkije. Naar aanleiding van dit onderzoek zijn drie DHKP/C leden, die in Amsterdam actief waren, door de IND en de Vreemdelingenpolitie tot ongewenst vreemdeling verklaard en Nederland uitgezet."
- Op 11 augustus 2008 overleed DHKP/C-leider Dursun Karatas in Etten-Leur. Hij leed aan kanker en hield zich schuil voor justitiële autoriteiten en tegenstanders binnen zijn eigen partij. (‘Turkse terrorist school in Nederland’, De Volkskrant, 14/08/2008)
- Jaarverslag Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst 2008, (p. 26): “De DHKP/C is in Nederland actief door middel van verenigingen en stichtingen. Deze zijn met name actief op het culturele en sociale vlak. Hoewel de organisatie in omvang in Nederland beperkt is (waarschijnlijk enige tientallen actieve aanhangers), blijft de Nederlandse afdeling een rol spelen in het functioneren van de DHKP/C in Turkije.”
- Jaarverslag Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst 2005, (p. 29): “In Nederland blijven de sympathisanten van de DHKP/C een geweldloze koers handhaven.”
- Leden van de DHKP/C in Nederland houden zich mogelijk bezig met voorbereidende activiteiten voor terroristische aanslagen in Turkije. Zo is er op verzoek van buitenlandse opsporingsdiensten al een aantal keer huiszoekingen verricht door de Nationale Recherche, in verband met mogelijke betrokkenheid bij aanslagen in Turkije. (‘Doorzoekingen Nationale Recherche bij Turkse links-extremistische organisatie’, Openbaar Ministerie, 01/04/2004)
- In het verleden zijn er kleine aanslagen met brandbommen gepleegd op het Turkse consulaat in Rotterdam en op een aantal Turkse doelen in Amsterdam. (Jaarverslag Binnenlandse Veiligheidsdienst 1991)
Relevantie voor het Caribisch koninkrijksdeel (Aruba, Curaçao, St Maarten, St Eustatius, Bonaire en Saba)
Geen informatie beschikbaar
Organisatiestructuur
Omvang organisatie/groepering
<100
Omvang organisatie/groepering - toelichting
Waarschijnlijk enkele tientallen personen in Turkije, met een beperkt ondersteunend netwerk verspreid over Europa. (‘Country Reports on Terrorism 2009’, U.S. Department of State, augustus 2010)
Leiders
- In België werden twee strijders' tijdens het proces tegen DHKP/C-verdachten vervolgd voor het leiden van een terroristische groepering (DHKP/C). Strafrechtelijk kon dit niet worden bewezen.
- Dursun Karatas (1953-2008). Karatas stierf op 11 augustus 2008 een natuurlijke dood in Nederland, waar hij zich schuilhield. Het is vooralsnog niet bekend wie zijn opvolger wordt. Sinds de arrestatie van Abdullah Öcalan was hij de meest gezochte terrorist van Turkije. Karatas was de oprichter van Dev-Sol, die in 1993 is doorgestart onder de naam DHKP/C. Karatas was Turkije ontvlucht en heeft een periode vastgezeten in Frankrijk. Na in 2006 tweemaal bij verstek te zijn veroordeeld door de Belgische rechtbank vanwege deelname aan een terroristische organisatie, is Karatas in februari 2008 hiervan vrijgesproken. Tot zijn overlijden op 11 augustus 2008 was zijn verblijfsplaats onbekend. Op 19 augustus 2008 heeft 'de Tweede Kamer vragen gesteld aan de ministers van Justitie en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over het verblijf van Karatas in Nederland.
- Bedri Yagan. Overleden op 6 maart 1993. Yagan was leider van de groepering die zich afgesplitst had van de DHKP/C van Karatas.
Bevelstructuur
Hiërarchische bevelstructuur.
Financiële inkomstenbronnen
De DHKP/C werft fondsen in Europa. (‘Country Reports on Terrorism 2009’, U.S. Department of State, augustus 2010)
(Internationale) relaties
Aangenomen wordt dat de DHKP/C trainingskampen of kantoren heeft in Libanon en Syrië. (‘Country Reports on Terrorism 2009’, U.S. Department of State, augustus 2010)
Activiteiten
Wapens en werkwijze
Tot de modus operandi van DHKP/C behoren zelfmoordaanslagen, bomaanslagen en raketaanvallen. Sinds 2000 leggen DHKP/C-gevangenen door middel van hongerstakingen en opstanden in de gevangenis de nadruk op het in hun ogen onmenselijke gevangenisregime waaraan zij in Turkije zijn onderworpen.
Recente en/of opvallende activiteiten
maart 2016
september 2015
De DHKP/C heeft de aanval op het V.S. consulaat in Istanbul opgeëist. De organisatie noemde de VS de “voornaamste vijand voor mensen in het Midden Oosten en in de wereld”. De twee daders waren vrouwen. Een van de twee vrouwen is gevangen genomen. Ze had onder andere een geweer bij zich.
februari 2013
In Ankara werd een zelfmoordaanslag gepleegd op de Amerikaanse ambassade. Hierbij kwamen twee mensen om het leven. De aanslag werd opgeëist door de DHKP-C en werd gepleegd door Ecevit Sanli, een lid van de DHKP-C.
november 2012
In Istanbul vindt een aanslag plaats op een politiebureau waarbij 7 mensen gewond raken. Een agent kwam hierbij om het leven. De dader gooide een handgranaat naar binnen en blies zichzelf vervolgens op bij de ingang van het politiebureau. Deze aanslag werd doormiddel van een bericht op internet opgeëist door DHKP-C.
februari 2012
De DHKP/C vermoorde drie vooraanstaande zakenmensen, als wraakactie voor de drie doden die een week daarvoor vielen bij het neerslaan van een oproer in een gevangenis in een buitenwijk van Istanbul.
Een zelfmoordenaar van de DHKP/C pleegde een aanslag op een politiebureau in Istanbul. Drie mensen kwamen om het leven, zeven anderen raakten gewond.
Bomaanslag op een McDonald’s restaurant in Istanbul.
Bij een bom die ontplofte in een stadsbus in Istanbul kwamen vier mensen om het leven, waaronder de vrouw die de bom bij zich droeg. De DHKP/C meldde dat de bom te vroeg was afgegaan en dat het echte doelwit de “Turkse staat” was.
De DHKP/C doodde een politieman in Istanbul
Contraterroristische maatregelen
In Amsterdam is een huiszoeking gedaan als een onderdeel van een actie van de Duitse politie tegen de DHKP-C. Eerder werden al huiszoekingen gedaan in België en Oostenrijk.
Meer dan honderd mensen zijn gearresteerd vanwege hun vermeende relaties met de DHKP/C. De arrestaties vonden plaats na een serie van operaties in 28 verschillende steden, waaronder Istanbul, Izmir en Ankara.
Een Franse studente staat in Turkije terecht voor vermeend lidmaatschap van de DHKP-C. Ze werd gearresteerd nadat ze mee had gelopen in een demonstratie voor gratis onderwijs in Turkije en een concert had bijgewoond van een linkse band. De studente is geboren in Frankrijk en verbleef in verband met een uitwisselingsprogramma van haar universiteit in Turkije.
In Brugge begon een proces tegen elf leden van de DHKP/C. De elf werden zes jaar daarvoor opgepakt in Duinbergen (West-Vlaanderen). De meest prominente beklaagde was de in 1977 geboren Fehriye Erdal.
DHKP/C-lid Fehriye Erdal werd door de rechtbank in Brugge veroordeeld tot vier jaar cel. De dag voor de uitspraak verdween Erdal echter uit haar huis, hoewel ze al jaren door de Belgische politie werd geobserveerd.
Vier leden van de DHKP/C werden gearresteerd voor het doden van een politieman in Istanbul in juni 2006.
De lijfwachten van de Turkse oud-minister Hikmet Sami Türk verijdelden een zelfmoordaanslag door een vrouw. De vrouw, die drie keer eerder werd gearresteerd wegens lidmaatschap van de DHKP/C, werd overmeesterd voordat zij alle explosieven op haar lichaam tot ontploffing kon brengen. Een tweede terrorist, die ook een zelfmoordaanslag wilde plegen, werd opgepakt.
Het Higher Regional Court in Stuttgart veroordeelde één Duitse en twee Turkse mannen tot maximaal vijf jaar gevangenisstraf, omdat zij in Duitsland geld en wapens hadden verzameld voor de DHKP/C.
Het Europese hof oordeelde dat DHKP/C in 2002 onterecht op de EU bevriezingslijst was geplaatst. De EU had de organisatie niet geïnformeerd. Deze procedurefout werd in 2007 hersteld. Geldinzamelingsacties die in de tussentijd hadden plaatsgevonden waren hierdoor niet strafbaar.
Een Duitse rechtbank veroordeelde drie Turken omdat ze zouden rekruteren en geld inzamelden voor DHKP-C.
De Griekse politie arresteert twee mensen die in Duitsland gezocht worden voor financiering van DHKP-C.
Duitsland arresteert een man op verdenking van financiering van DHKP-C
De Turkse politie onderschepte en doodde een zelfmoordenaar van de DHKP/C die probeerde het ministerie van Justitie aan te vallen.
Verwijzingen
Links
- Thomas Renard, ‘Presence of Turkish terrorists in Belgium leads to dispute with Ankara’, Terrorism Focus, 5(13), 01/04/2008
- F. Verhoest, ‘Erdal en Co gevaarlijke terreurgroep’, Het Nieuwsblad, 28/02/2006
- ‘Vrijspraak in proces DHKP/C’, De Morgen, 07/02/2008
- Noriyuki Katagiri, ‘In the spotlight: Revolutionary People’s Liberation Party/Front (RPLP/F)’, Center for Defense Information, 04/11/2002
Literatuur
Geen informatie beschikbaar
