Ansar Al Islam

Naam organisatie (Jamaat) Ansar Al Islam (Supporters van de Islam)
Aliassen
Land / regio (oorsprong) Irak
Operationele gebieden Irak, Syrië,
Classificatie en ideologie

Jihadistische Koerdische organisatie.

Doelen
  • Het verdrijven van de coalitietroepen uit Irak en het oprichten van een onafhankelijke islamitische Irakese staat, waar de sharia leidend zal zijn.

Literatuur: ‘Country Reports on Terrorism 2008’, U.S. Department of State, april 2009.

Omvang (in personen) Onduidelijk
Laatste activiteit Geen informatie beschikbaar
Laatst gewijzigd

Operationele gebieden

Huidige bekende operationele gebieden

Irak, Syrië,

Achtergrond

Korte geschiedenis

De wortels van Ansar Al Islam zijn terug te leiden tot de jaren negentig, toen een aantal radicale groeperingen in het noorden van Irak afstand nam van de Islamitische Beweging van Koerdistan. Op 1 september 2001 kondigde een aantal van deze splintergroeperingen de oprichting van een nieuwe groep aan: Jund Al Islam. Na enkele maanden ging de groep verder onder de naam Ansar Al Islam. De vermeende oprichter is naar verluidt een vluchteling die al sinds de jaren '90 in Noorwegen woonde. Hij zou daarbij financiële en logistieke steun hebben gekregen van al Qa’ida en Osama bin Laden. Ansar Al Islam haalde de krantenkoppen in september 2001 toen het 42 strijders van de Patriotic Union of Kurdistan (PUK) in een hinderlaag lokte en vermoordde. De inval van coalitietroepen in Irak en de daarop volgende bestrijding van Ansar Al Islam heeft diepe sporen in de organisatie achter gelaten. Eind 2003 nam een andere radicale islamist naar verluidt de leiding over vande oprichter en veranderde de naam van de groep naar Ansar Al Sunna in een poging om in Irak gebaseerde extremisten te verenigen. Op 1 februari 2004 voerde Ansar Al Sunna haar grootste terroristische aanslag uit. Tijdens het islamitische festival Eid al-Adha drongen zelfmoordterroristen van Ansar Al Sunna het hoofdkantoor binnen van de PUK en de Kurdistan Democratic Party (KDP). 109 mensen kwamen hierbij om het leven, waaronder de KDP vice-premier Sami Abdul Rahman. In december 2007 veranderde de groep haar naam weer terug naar Ansar Al Islam.

Na het uitbreken van de burgeroorlog in Syrië in 2011 werd de groep ook actief in Syrië. In eerste instantie onder de naam Ansar al-Sham, later onder de naam Ansar al Islam. De groep stelde zich kritisch op ten opzichte van het opkomende ISIS en meermaals vonden er confrontaties en vijandigheden plaats tussen beide organisaties. Signalen uit april 2014 duiden op pogingen tot een staakt-het-vuren. Ansar Al Islam verklaarde echter nadien formeel de oorlog aan ISIS. Tot verassing van velen verklaarden 50 kopstukken van Ansar Al Islam eind augustus 2014 dat de organisatie trouw was aan ISIS en ook was opgegaan in ISIS. Vermoeddelijk trad het overgrote deel van de Iraakse tak van Ansar Al Islam toe tot de rangen van ISIS. Een deel van de Syrische tak van Ansar Al Islam verwierp echter deze toetreding en bleef actief onder de naam Ansar Al Islam.

Bronnen: ‘Country Reports on Terrorism 2008’, U.S. Department of State, april 2009; Kathryn Gregory, ‘Ansar al-Islam (Iraq, Islamists/Kurdish Seperatists), Ansar al-Sunnah’, Council on Foreign Relations, 05/11/2008; 'Ansar al-Islam', Stanford University, 03/07/2016.

Relevantie voor Nederland

In Europa zijn diverse voorbeelden bekend van ondersteuning/financiering van Ansar Al Islam (en de opvolgers of daaraan gerelateerde groepen). Voorstelbaar is dat dit ook vanuit Nederland gebeurt.

Relevantie voor het Caribisch koninkrijksdeel (Aruba, Curaçao, St Maarten, St Eustatius, Bonaire en Saba)

Geen informatie beschikbaar

Organisatiestructuur

Omvang organisatie/groepering

Onduidelijk

Omvang organisatie/groepering - toelichting

Precieze aantallen zijn niet bekend. Ansar Al Islam werds vóórdat het opging in ISIS als één van de grootste soennitische terroristische groeperingen in Irak gezien.

Bronnen: ‘Country Reports on Terrorism 2008’, U.S. Department of State, april 2009.

Leiders

  • In augustus 2014 kondigde 50 leiders van Ansar Al Islam aan dat de organisatie onderdeel werd van de Islamitische Staat en daarmee officieel ophield te bestaan. Hiermee is de organisatie onder leiderschap van ISIS gekomen. Onduidelijk is wie leiding geeft aan de Syrische tak van Ansar Al Islam, die de alliantie met ISIS verwierp en die nog actief is onder de naam Ansar Al Islam.

Bevelstructuur

De bevelstructuur van Ansar Al Islam is niet duidelijk. Zo is het niet bekend wat de huidige rol van de oprichter is. Toen hij nog de leiding had, was Ansar Al Islam een hiërarchische organisatie. Inmiddels is de organisatie onder leiderschap van ISIS gekomen. Het is onderduidelijk hoe deze organisatie precies binnen de structuur valt. Ook is onduidelijk wie de Syrische tak van Ansar Al Islam leidt, nadat deze de alliantie met ISIS verwierp en nog altijd actief is onder dezelfde naam. 

Financiële inkomstenbronnen

  • Giften uit Europa. Zo werd in Duitsland een gevluchte Irakees veroordeeld vanwege de financiering van Ansar Al Islam. (‘München: Irakees veroordeeld’, NRC Handelsblad, 26/06/2007)
  • Mogelijke financiële ondersteuning door al Qa’ida in het verleden.

(Internationale) relaties

  • In augustus 2014 kondigde 50 leiders van Ansar Al Islam aan dat de organisatie onderdeel werd van de Islamitische Staat en daarmee officieel ophield te bestaan.
  • Al Qa’ida. Bij de oprichting van Ansar Al Islam zou de groep financiële en logistieke hulp hebben gekregen van al Qa’ida. (Kathryn Gregory, ‘Ansar al-Islam (Iraq, Islamists/Kurdish Seperatists), Ansar al-Sunnah’, Council on Foreign Relations, 05/11/2008)
  • Iran. Ondanks de vermeende banden met het al Qa’ida-netwerk, staat Iran toe dat Ansar Al Islam in de grensgebieden tussen Iran en Irak opereert. Koerden betogen verder dat Iran logistieke steun verleent aan Ansar Al Islam. (Jonathan Schanzer, ‘Ansar al-Islam: Back in Iraq’, The Middle East Quarterly, 11(1), Winter 2004, pp. 41-50) 

Activiteiten

Wapens en werkwijze

  • Ansar Al Islam maakt bij aanvallen op Irakese politieagenten, coalitietroepen en sji’itische burgers voornamelijk gebruik van autobomaanslagen en sluipschutters.
  • Ansar Al Islam bevecht ook andere Koerdische groeperingen zoals de PUK (Patriotic Union of Kurdistan) en de KDP (Kurdistan Democratic Party).

Recente en/of opvallende activiteiten

maart 2012

Zelfmoordaanslag op een militair checkpoint bij Sayed Sadiq (Irak). Er vielen 4 doden, waaronder een Australische journalist.

Tijdens het islamitische festival Eid al-Adha drongen zelfmoordterroristen van Ansar Al Islam het hoofdkantoor binnen van de Patriotic Union of Kurdistan (PUK) en de Kurdistan Democratic Party (KDP). 109 mensen kwamen hierbij om het leven, waaronder de KDP vice-premier Sami Abdul Rahman.

Bij een serie zelfmoordaanslagen in Kirkuk (Irak) kwamen 20 burgers om het leven en meer dan 50 mensen raakten gewond. De volgende dag claimde Ansar Al Islam verantwoordelijkheid voor de aanslag.

Geen activiteiten gevonden

Contraterroristische maatregelen

juni 2023
De VN-vredesmissie in Mali (MINUSMA) wordt na 10 jaar tot een einde gebracht. De reden hiervoor is dat de Malinese regering heeft besloten om de diensten van het Russische huurlingenleger Wagner in te schakelen. Deze stap wordt genomen te midden van toenemende onrust in het land, waaronder terroristische aanvallen en etnisch geweld. De beslissing om Wagner in te zetten wordt gezien als een poging om de veiligheidssituatie te verbeteren en de stabiliteit te herstellen. Er wordt uit verschillende hoeken echter ook bezorgdheid geuit over de mogelijke gevolgen, gezien de controversiële reputatie van Wagner. De ontwikkelingen in Mali worden nauwlettend gevolgd, aangezien de overgang van de VN-vredesmissie naar Wagner nieuwe dynamieken in het conflict kan introduceren.
  • NOS
    30 juni 2023 | NOS
  • Reuters
    30 2023 | Reuters
februari 2013

De Noorse veroordeling van de Irakese oprichter van Ansar Al Islam voor aanzetten tot terrorisme, werd bij het hoger beroep verworpen. Hij werd wel veroordeeld voor twee jaar en tien maanden celstraf voor het bedreigen en intimideren van getuigen.

maart 2012

20 maart 2003 – 31 augustus 2010: Operation Iraqi Freedom. In het begin van deze operatie hebben militaire offensieven van coalitie- en Koerdische troepen Ansar Al Islam danig verzwakt. Er zijn echter signalen dat Ansar Al Islam zich later weer heeft versterkt.

Uitbreiding van de Amerikaanse troepen in Irak (Operation the Surge).

Een rechtbank in München veroordeelde een Irakees die geld zou hebben gedoneerd aan Ansar Al Islam.

Irakese veiligheidstroepen beweerden een belangrijke schakel in het Ansar Al Islam-netwerk te hebben opgepakt, een lokale leider. 

De Irakese politie arresteerde een vijftigjarige vrouw, Samira Ahmed Jassim, omdat zij meer dan tachtig vrouwen zou hebben gerekruteerd als zelfmoordterroristen. Jassim verrichtte haar werk voor Ansar Al Islam. 28 vrouwen voerden daadwerkelijk aanslagen uit.

Geen activiteiten gevonden

Verwijzingen

Links

Literatuur

  • Jonathan Schanzer, ‘Ansar al-Islam: Back in Iraq’, The Middle East Quarterly, 11(1), Winter 2004, pp. 41-50
  • Michael Rubin, ‘The Islamist Threat in Iraqi Kurdistan’, Middle East Intelligence Bulletin, 3(12), December 2001

Wat vindt u van de kennisbank?
Doe mee met ons gebruikersonderzoek en help ons mee de kennisbank verder te verbeteren.

Ja, ik doe mee