Allied Democratic Forces (ADF)
| Naam organisatie | Allied Democratic Forces (ADF) |
| Aliassen | Forces Démocratiques Alliées, Allied Democratic Forces-National Army for the Liberation of Uganda (ADF-NALU), Islamic State of Iraq and Syria – Democratic Republic of the Congo (ISIS-DRC) , Madina at Tauheed Wau Mujahedeen (MTM), City of Monotheism and Holy Warriors |
| Land / regio (oorsprong) | Oeganda |
| Operationele gebieden | Oeganda, Congo-Kinshasa, Tanzania, Burundi, Rwanda, |
| Toelichting Operationele Gebieden | De Allied Democratic Forces (ADF) is in 1996 ontstaan uit een alliantie van verschillende gewapende groepen - waaronder het Nationale Leger voor de Bevrijding van Uganda (Armée Nationale de Libération de l'Ouganda of NALU), welke in Oeganda streed tegen marginalisering van de Oegandese moslimgemeenschap. Na haar oprichting pleegde ADF zes jaar lang aanslagen in Oeganda - totdat ze in 2002 door het Oegandese leger naar het oosten van de Democratische Republiek Congo (DRC) werd gedreven. De ADF bleef Oegandese doelen aanvallen vanuit haar bases in het oosten van de DRC, en pleegde ook steeds meer aanslagen in DRC zelf. In 2017 ontstonden sterkere banden tussen de ADF en facties van Islamitische Staat (IS). Dit bracht grootschalige militaire acties vanuit DRC teweeg, die veel schade aan de organisatie aanrichtte. Sindsdien is de organisatie versplinterd over verschillende landen in de regio. (France24. (7 Juli 2021). 'The murky link between DR Congo's ADF and Islamic State'. Geraadpleegd via: https://www.france24.com/en/live-news/20210707-the-murky-link-between-dr-congo-s-adf-and-islamic-state; Thompson, J. (2021). Examining Extremism: Allied Democratic Forces. Center for Strategic and International Studies; START. (17 Juli, 2015). 'Allied Democratic Forces' (ADF). Geraadpleegd via: https://www.start.umd.edu/baad/narratives/allied-democratic-forces-adf). |
| Classificatie en ideologie | Jihadistisch terrorisme |
| Doelen | Het doel van de ADF is controle over Oeganda, om uiteindelijk hier de sharia in te voeren. |
| Omvang (in personen) | 100-1000 |
| Laatste activiteit | Geen informatie beschikbaar |
| Laatst gewijzigd |
Operationele gebieden
Huidige bekende operationele gebieden
Oeganda, Congo-Kinshasa, Tanzania, Burundi, Rwanda,
Verschijningsvormen
Logo('s)
Beeldmateriaal
Geen beeldmateriaal beschikbaar.
Propaganda
Aanslagen vanuit de ADF gaan over het algemeen gepaard met een propagandacampagne van jihadistische narratieven. Hiermee heeft zij nieuwe rekruten uit Burundi, Rwanda, Tanzania en kunnen binnenhalen. De moslimgemeenschap uit deze landen is overwegend kwetsbaar voor radicalisering gezien de aanhoudende politieke en veiligheidscrisis in de regio. De ADF weet succevol in te spelen op de grieven die er onder moslimjongeren spelen, door hun etnische minderheidspositie te benadrukken en uit te buiten.
De propagandavideo's van ADF roepen tegenwoordig meestal op tot het doden van ongelovigen. Het belang van de islamitische sharia wetgeving wordt door de ADF ook sterker benadrukt naarmate de agressie tegen de lokale bevolking toeneemt. De verschuiving in tactiek haar tactiek - van het opbouwen van banden met lokale gemeenschappen naar het doden van hen - heeft geleid tot wijdverbreide publieke verontwaardiging. Het is de Oegandese en Congolese autoriteiten echter nog niet gelukt om de propaganda-activiteiten van ADF een halt toe te roepen, en tot op heden blijft zij nieuwe rekruten woor zich winnen.
Bronnen: Thompson, J. (2021). Examining Extremism: Allied Democratic Forces. Center for Strategic and International Studies; Scordie, L. (2013). Allied Democratic Forces: Moving Beyond Popular Narratives. Al Jazeera; Scorgie, L. (2022). Conflict at the Edge of the African State: The ADF Rebel Group in the Congo-Uganda Borderland. Rowman & Littlefield.
Achtergrond
Korte geschiedenis
De Allied Democratic Forces (ADF) is in 1996 ontstaan uit een alliantie van verschillende gewapende groepen - waaronder Allied Democratic Movement, het Oegandese Moslim Bevrijdingsleger, militante leden van de Tablighi Jamaat-beweging, en het Nationale Leger voor de Bevrijding van Uganda (Armée Nationale de Libération de l'Ouganda of NALU). Deze laatste streed tegen het beleid van de Oegandese president, en zijn vermeende marginalisering van de Oegandese moslimgemeenschap. De groep voelde zich buitenspel gezet door het beleid van de toenmalig president. Een van haar leden, een christen die zich tot de islam had bekeerd, richtte ADF op met het doel in Oeganda een islamitische staat te vestigen, op basis van de sharia-wetgeving. De ADF vestigde zich in het westen van Uganda, onder meer om ook in buurland de Democratische Republiek Congo (DRC) strijders te kunnen rekruteren.
In haar beginjaren werd de ADF gesteund door de Sudanese autoriteiten, die destijds in conflict waren met Oeganda. Deze steun maakte dat de ADF snel een redelijke slagkracht kon opbouwen, en diverse aanslagen kon plegen. Begin deze eeuw wist het Oegandese leger (Ugana People's Defense Force, of UPDF) de ADF redelijk terug te dringen. De groepering slonk in omvang na enkele gewelddadige confrontaties met de UPDF, en verplaatste haar basis naar het oosten van DRC. Vanuit daar is zij aanslagen uit blijven voeren in beide landen, maar begon zij zich ook bezig te houden met illegale handel in onder andere hout en edelmetalen. Tussen 2003 en 2012 was de terroristische activiteit van de ADF zeer laag.
In 2013 kwam de ADF opnieuw op, en begon zij ontvoeringen en aanslagen uit te voeren en nieuwe leden te rekruteren. In de jaren daarna begon zij in toenemende mate toenadering te zoeken tot Islamitische Staat (IS). Ze veranderde haar naam naar Madina at Tauheed Wau Mujahedeen (City of Monotheism and Holy Warriors) en benadrukte haar doel om een kalifaat in de regio te stichten. In 2019 werd een video vrijgegeven waarin de leider van de ADF, trouw zweert aan IS. Een deel van de ADF-leden was het hier niet mee eens, en splitste zich af. De strijdkrachten van de Democratische Republiek Congo (FARDC) voerden van eind 2019 tot eind 2020 grootschalige contraterrorisme-operaties uit die de ADF sterk verzwakten. Honderden AF-strijders werden gedood. Volgens de International Crisis Group is de ADF tijdens deze operaties volledig versplinterd geraakt, en hebben de rivaliserende facties zich over verschillende landen in de regio verspreid.
In hoeverre de vermeende banden tussen IS en ADF de positie van de groep daadwerkelijk versterken, is onbekend. Hoewel de ADF nog altijd terroristisch actief is, heeft zij een stuk minder leden dan in het verleden, en is centrale aansturing van de ADF-facties vermoedelijk beperkt. Ook zijn er geen aanwijzingen dat de ADF op korte termijn pogingen zal ondernemen daadwerkelijk een kalifaat in de regio te stichten. Desondanks blijft stabiliteit in de regio van internationaal belang, en is ook in het geval van ADF waakzaamheid geboden.
Bronnen: Thompson, J. (2021). Examining Extremism: Allied Democratic Forces. Center for Strategic and International Studies; Scordie, L. (2013). Allied Democratic Forces: Moving Beyond Popular Narratives. Al Jazeera; Candland, T., Finck, A., Ingram, H. J., Poole, L., Vidino, L., & Weiss, C. (2021). The Islamic State in Congo. George Washington University; France24. (7 Juli 2021). 'The murky link between DR Congo's ADF and Islamic State'. Geraadpleegd via: https://www.france24.com/en/live-news/20210707-the-murky-link-between-dr-congo-s-adf-and-islamic-state; Scorgie, L. (2022). Conflict at the Edge of the African State: The ADF Rebel Group in the Congo-Uganda Borderland. Rowman & Littlefield.
Relevantie voor Nederland
Geen informatie beschikbaar
Relevantie voor het Caribisch koninkrijksdeel (Aruba, Curaçao, St Maarten, St Eustatius, Bonaire en Saba)
Geen informatie beschikbaar
Organisatiestructuur
Omvang organisatie/groepering
100-1000
Omvang organisatie/groepering - toelichting
In haar beginjaren bestond de ADF uit enkele duizenden strijders. Tegenwoordig wordt haar omvang geschat op 500 tot 800 leden.
Leiders
- De oprichter en voormalig leider van de ADF werd in 2015 in Tanzania gearresteerd en wacht momenteel zijn proces af bij het Internationale Strafhof. Hij wordt verdacht van moord en van misdaden tegen de menselijkheid.
- De huidige leider van de Allied Democratic Forces werd commandant van de ADF na de arrestatie van zijn voorganger, in 2015. Hij diende voorheen als hoge islamitische juridisch ambtenaar van de ADF. In 2019 splitste hij zich af van de ADF met een pro-IS splinterorganisatie.
- Een ander deel van de ADF is sinds 2019 loyaal gebleven aan de oprichter van de ADF. Dit deel, dat zich afzet tegen de IS-gezinde splintergroepering van de voorgaande leider, valt onder bewind van een nieuwe leider. Over hem is weinig bekend.
Bronnen: Titeca, K., & Fahey, D. (2016). The many faces of a rebel group: the Allied Democratic Forces in the Democratic Republic of Congo. International Affairs, 92(5), p. 1189-1206; Titeca, K., & Vlassenroot, K. (2012). Rebels without borders in the Rwenzori borderland? A biography of the Allied Democratic Forces. Journal of Eastern African Studies, 6(1), p. 154-176; Weeraratne, S., & Recker, S. (2018). The Isolated Islamists: The Case of the Allied Democratic Forces in the Ugandan-Congolese Borderland. Terrorism and Political Violence, 30(1), p. 22-46; Scorgie, L. (2022). Conflict at the Edge of the African State: The ADF Rebel Group in the Congo-Uganda Borderland. Rowman & Littlefield.
Bevelstructuur
De structuur van de ADF laat zich moeilijk identificeren, zeker aangezien de organisatie 2019 steeds verder versplinterd is geraakt. Vermoed wordt dat de ADF-leiders streng toezien op alle informatie die over de organisatie naar buiten wordt gebracht, waardoor het organisatorische karakter van de ADF veelal onduidelijk blijft. De leiding van de ADF bestaat naast de commandant ook uit personen die belast zijn met specifieke administratieve functies, waaronder militaire bevelvoering, voedselbevoorrading en financiële administratie. Daarnaast leidt de commandant een senior adviesraad die de uitvoerende en rechterlijke organen van de ADF vertegenwoordigt, waarin hijzelf optreedt als de 'hoogste rechter'.
Bronnen: Thompson, J. (2021). Examining Extremism: Allied Democratic Forces. Center for Strategic and International Studies; Titeca, K., & Vlassenroot, K. (2012). Rebels without borders in the Rwenzori borderland? A biography of the Allied Democratic Forces. Journal of Eastern African Studies, 6(1), p. 154-176; Scorgie, L. (2022). Conflict at the Edge of the African State: The ADF Rebel Group in the Congo-Uganda Borderland. Rowman & Littlefield.
Financiële inkomstenbronnen
De precieze inkomsten van de ADF zijn onbekend. Men vermoedt dat de groepering verschillende financiële inkomstenbronnen heeft:
- Donaties van Oegandese moslims (genaamd Tabliqs), die fondsen werven bij Oegansese instanties en liefdadigheidsorganisaties.
- Smokkel en illegale handel. De ADF heeft een financieringsnetwerk opgezet in de regio's Beni en Butembo, via contacten met de lokale bevolking en de illegale handel in goederen tussen Oeganda en DR Congo.
- Staatssteun. In de jaren negentig ontving de ADF steun van de Sudanese en Congolese regering. Deze banden zijn tegenwoordig vermoedelijk verbroken.
- Financiële steun komt vermoedelijk ook vanuit Hutu groeperingen in Oeganda, die de ADF steunen.
Bronnen: Weeraratne, S., & Recker, S. (2018). The Isolated Islamists: The Case of the Allied Democratic Forces in the Ugandan-Congolese Borderland. Terrorism and Political Violence, 30(1), p. 22-46; Scorgie, L. (2022). Conflict at the Edge of the African State: The ADF Rebel Group in the Congo-Uganda Borderland. Rowman & Littlefield.
(Internationale) relaties
De ADF werd in het verleden gesteund door de Soedanese overheid (onder Hassan al-Turabi) en de Congolese overheid (onder Mbuto Sese Seko). Ook is in het verleden gespeculeerd over banden tussen de ADF en Al Qa'ida, de Lord Resistance Army (LRA) en Al-Shabaab. Deze relaties zijn niet officieel bevestigd.
Sinds 2017 heeft de ADF steeds meer toenadering gezocht tot Islamitische Staat (IS). De ADF veranderde haar naam naar Madina at Tauheed Wau Mujahedeen (City of Monotheism and Holy Warriors of MTM) en benadrukte haar doel om een kalifaat in de regio te stichten. Ook haar propagandastrategie en ideologie zijn aangepast op die van IS. In 2019 werd een video vrijgegeven waarin de leider van de ADF, Musa Baluku, trouw zweert aan IS. Er zijn echter geen aanwijzingen dat IS een centrale rol speelt in de aansturing van ADF - en de banden tussen de groepen zijn tot op heden dan ook onduidelijk.
Bronnen: France24. (7 Juli 2021). 'The murky link between DR Congo's ADF and Islamic State'. Geraadpleegd via: https://www.france24.com/en/live-news/20210707-the-murky-link-between-dr-congo-s-adf-and-islamic-state; Thompson, J. (2021). Examining Extremism: Allied Democratic Forces. Center for Strategic and International Studies; START. (17 Juli, 2015). 'Allied Democratic Forces' (ADF). Geraadpleegd via: https://www.start.umd.edu/baad/narratives/allied-democratic-forces-adf.
Activiteiten
Wapens en werkwijze
De precieze werkwijze van de ADF is moeilijk vast te stellen. In de regio zijn tientallen gewapende groepen actief, en terroristische acties worden soms ten onrechte aan de ADF toegeschreven.
De afgelopen jaren is desondanks een toename in het gebruik van geïmproviseerde explosieven door de ADF geconstateerd. Haar aanslagen richten zich meestal op 'hard targets' zoals veiligheidstroepen, militaire bases en gevangenissen. De ADF heeft echter ook diverse aanvallen op civiele doelwitten uitgevoerd. De ADF voerde bijvoorbeeld grootschalige aanslagen uit in de buurt van Beni vanaf 2013, waarbij meer dan 800 mensen omkwamen en 180.000 ontheemd raakten. Deze acties werden vermoedelijk geïnitieerd door een andere gewapende groep, en uitgevoerd in samenwerking met de ADF en andere actoren.
Bronnen: START. (17 Juli, 2015). Allied Democratic Forces (ADF). Geraadpleegd via: https://www.start.umd.edu/baad/narratives/allied-democratic-forces-adf; Thompson, J. (2021). Examining Extremism: Allied Democratic Forces. Center for Strategic and International Studies.
Recente en/of opvallende activiteiten
Militanten van de terroristische groepering Allied Democratic Forces (ADF), geassocieerd met Islamitische Staat, hebben een dorp in West-Oeganda aangevallen en drie mensen gedood, waaronder een 75-jarige vrouw en haar twee kleinkinderen. De aanvallers hebben de lichamen na de aanval, die plaatsvond in het in het Kamwenge-district, verbrand.
Een school in Oeganda, dicht bij de grens met de Democratische Republiek Congo, is aangevallen door vermeede ADF-strijders. Tientallen mensen zijn omgekomen bij het geweld, zes anderen werden ontvoerd. De precieze aanleiding voor de aanslag is vooralsnog onbekend. De Oegandese autoriteiten stellen een onderzoek in.
Vermeende strijders van de terroristische geroepering ADF hebben in enkele dagen tijd minstens 40 burgers gedood bij een reeks aanvallen op verschillende dorpen in het oosten van de Democratische Republiek Congo. Aanvallers richtten zich op 25 augustus eerst op een groep dorpelingen uit de provincie Noord-Kivu. Ook in naburige dorpen zorgden zij vervolgens voor geweld en ontvoeringen. Minstens veertig burgers kwamen om, het precieze aantal slachtoffers is niet bekend.
Ongeveer 20 mensen zijn omgekomen bij een aanslag in het oosten van de Democratische Republiek Congo, vermoedelijk door de Allied Democratic Forces (ADF). De aanslag werd gepleegd door militanten die huizen in brand staken en de lokale bevolking met machetes bedreigden. Onder de doden zouden ook twee vrouwen en een meisje van ongeveer 9 jaar zijn.
Een zelfmoordterrorist heeft op Eerste Kerstdag minstens vijf mensen gedood. Nog eens 13 mensen zijn met verwondingen opgenomen in het ziekenhuis. De aanslag vond plaats in een drukke uitgaansgelegenheid in de stad Beni, in het oosten van de Democratische Republiek Congo. De aanslag zou zijn gepleegd door een lid van de Allied Democratic Forces (ADF). De zelfmoordterrorist probeerde toegang te krijgen tot de bar die vol zat met klanten. Toen hem de toegang werd geweigerd, liet hij zijn explosieven afgaan bij de ingang.
Contraterroristische maatregelen
De Verenigde Naties zullen hun vredesmissie in de Democratische Republiek Congo (MONUSCO) tegen het einde van 2024 volledig terugtrekken. De resterende VN-troepen zullen naar verwachting het land verlaten tegen 31 december van dit jaar. Het besluit volgt op een verzoek van de Congolese regering, die beweerde dat MONUSCO er niet in was geslaagd burgers te beschermen tegen gewapende groeperingen. De terugtrekking zal plaatsvinden in drie fasen, maar de VN benadrukt dat hun betrokkenheid bij het land zal blijven, zelfs na het einde van de vredesmissie.
Oeganda zal over twee weken troepen terugtrekken uit buurland Democratische Republiek Congo (DRC). De militarie operatie, genaamd Shujaa, was een gezamenlijke operatie tegen de Allied Democratic Forces (ADF) welke eind vorig jaar van start ging. Afgelopen december stuurde de regering van president Yoweri Museveni honderden soldaten naar Oost-Congo om zich bij het Congolese leger aan te sluiten bij een aanval op de bases van de ADF. De precieze reden van het vroegtijdig stopzetten van de missie is niet bekend.
Het Oegandese leger heeft gecoördineerde lucht- en artillerie-aanvallen uitgevoerd op de Allied Democratic Forces (ADF) in het oosten van de Democratische Republiek Congo (DRC). De operatie kwam in overeenstemming met de Congolese autoriteiten tot stand. De ADF heeft de afgelopen jaren jaren duizenden mensen in het oosten van de DRC vermoord, nadat de groep uit Oeganda was verdreven.
Verwijzingen
Links
Geen informatie beschikbaar
Literatuur
- Candland, T., Finck, A., Ingram, H. J., Poole, L., Vidino, L., & Weiss, C. (2021). The Islamic State in Congo. George Washington University.
- France24. (7 Juli 2021). 'The murky link between DR Congo's ADF and Islamic State'. Geraadpleegd via: https://www.france24.com/en/live-news/20210707-the-murky-link-between-dr-congo-s-adf-and-islamic-state
- Scordie, L. (2013). Allied Democratic Forces: Moving Beyond Popular Narratives. Al Jazeera.
- START. (17 Juli, 2015). 'Allied Democratic Forces (ADF)'. Geraadpleegd via: https://www.start.umd.edu/baad/narratives/allied-democratic-forces-adf
- Thompson, J. (2021). Examining Extremism: Allied Democratic Forces. Center for Strategic and International Studies.
- Titeca, K., & Fahey, D. (2016). The many faces of a rebel group: the Allied Democratic Forces in the Democratic Republic of Congo. International Affairs, 92(5), p. 1189-1206.
- Titeca, K., & Vlassenroot, K. (2012). Rebels without borders in the Rwenzori borderland? A biography of the Allied Democratic Forces. Journal of Eastern African Studies, 6(1), p. 154-176.
- Weeraratne, S., & Recker, S. (2018). The Isolated Islamists: The Case of the Allied Democratic Forces in the Ugandan-Congolese Borderland. Terrorism and Political Violence, 30(1), p. 22-46.
- Scorgie, L. (2022). Conflict at the Edge of the African State: The ADF Rebel Group in the Congo-Uganda Borderland. Rowman & Littlefield.
