Al-Shabaab
| Naam organisatie | Al-Shabaab |
| Aliassen | Ash-Shabaab, Hizbul Shabaab (Arabisch voor ‘Jongerenpartij’) , ‘Popular Resistance Movement in the Land of the Two Migrations’ (PRM), of de ‘Volksverzetsbeweging in het Land van de Twee Migraties’ |
| Land / regio (oorsprong) | Somalia |
| Operationele gebieden | Somalia, Ethiopia, Kenya, Uganda |
| Toelichting Operationele Gebieden | Al-Shabaab is een terroristische organisatie in Somalië. De radicaal-islamatische groepering heeft grote delen van het platteland van Centraal en Zuid-Somalië in handen. Al-Shabaab voert voornamelijk operaties uit in Somalië, Ethiopië en Kenia, hoewel het ook aanslagen heeft gepleegd in Oeganda. |
| Classificatie en ideologie | Jihadistisch terrorisme |
| Doelen | Al-Shabaab streeft naar de vestiging van een islamitische staat onder de sharia in Somalië. Daarnaast hebben ze als doel het beëindigen van de Westerse invloed en het voeren van de ‘strijd tegen de vijanden van de islam’. |
| Omvang (in personen) | 5000+ |
| Laatste activiteit | Geen informatie beschikbaar |
| Laatst gewijzigd |
Operationele gebieden
Huidige bekende operationele gebieden
Verschijningsvormen
Logo('s)
Geen afbeelding beschikbaar.
Beeldmateriaal
Geen beeldmateriaal beschikbaar.
Propaganda
Al-Shabaab maakt veelvuldig gebruik van propaganda, voornamelijk in de vorm van beeldmateriaal, radio (Radio Andulus), Twitter en Facebook, niet alleen in Somalië maar ook in het buitenland om jonge, westerse moslims uit Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en Europa te rekruteren
(‘ICSR Report: Lights, Camera, Jihad: al-Shabaab’s Western Media Strategy’, International Centre for the Study of Radicalisation, 21/11/2012; ‘How Somalia’s al-Shabab militants hone their image’, BBC, 06-06-2014)
Achtergrond
Korte geschiedenis
Al-Shabaab werd in 2004 in Somalië opgericht als jeugdorganisatie van de Unie van Islamitische Rechtbanken (UIR). Al-Shabaab betekent ook ‘de jeugd’ in het Arabisch. De UIR was een groep van shariarechtbanken die het probeerden op te nemen tegen de Somalische krijgsheren en de in Baidoa gevestigde Somalische overgangsregering. Hun doel was om in Somalië een islamitische staat onder de sharia te stichten. De overgangsperiode bracht veel onrust met zich mee en de UIR wilde de rust terugbrengen en de orde herstellen in Somalië door een streng islamitische staat te stichten. In 2006 begon de UIR een strijd met de overgangsregering in Somalië en tegen het Ethiopisch leger dat het land was binnengevallen. Toen het ernaar uitzag dat de UIR deze strijd niet ging winnen, splitste al-Shabaab zich af om zo de strijd voort te zetten. Leden van al-Shabaab vormden een rebellenleger en begonnen een guerrillastrijd. In 2006 begon de organisatie met zelfmoordaanslagen en gewapende overvallen. Toen de UIR in 2009 vrede sloot met de Somalische regering zette al-Shabaab zich hiertegen af. Tot op de dag van vandaag zet al-Shabaab zich in voor de islamitische staat in Somalië.
Al-Shabaab claimt banden te hebben met al-Qa'ida. In 2008 bracht het leiderschap van al-Shabaab een video uit waarin zij trouw zwoeren aan Osama Bin Laden. In 2009 volgde eenzelfde soort video waarin het leiderschap van al-Shabaab aankondigde zich aan te sluiten bij de internationale jihad.
(Stig Jarle Hansen, 'Al-Shabaab in Somalia: The History and Ideology of a Militant Islamist Group', 2013)
Relevantie voor Nederland
Geen informatie beschikbaar
Relevantie voor het Caribisch koninkrijksdeel (Aruba, Curaçao, St Maarten, St Eustatius, Bonaire en Saba)
Geen informatie beschikbaar
Organisatiestructuur
Omvang organisatie/groepering
5000+
Omvang organisatie/groepering - toelichting
Volgens de Amerikaans en Britse inlichtingendiensten heeft al-Shabaab tussen de 7000 en 9000 leden. Een groot deel van de strijders komt uit het buitenland. Na de aanslagen van 11 september trokken jihadisten naar Somalië om daar trainingskampen te vestigen.
(‘Country Reports on Terrorism 2017 – Foreign Terrorist Organizations: al-Shabaab’, U.S. Department of State, 19/09/2018)
Leiders
- Aden Ayro (1976-2008): Was de militaire commandant van de Hizbul Shabaab, de gewapende tak van de Islamic Courts Union (ICU). In de jaren voor 2001 zat Ayro in Afghanistan om daar te trainen met al-Qa'ida. Ayro is op 1 mei 2008 omgekomen door een U.S. luchtaanval.
- Ahmed Abdi Godane (1977-2014): Ook wel bekend als Mukhtar Abu Zubair, was de leider van al-Shabaab. Godane was getraind in Afghanistan. In 2009 verscheen er een videoboodschap van Godane waarin hij de diensten van al-Shabaab ter beschikking stelde aan Osama Bin Laden. In januari 2010, volgde er een officieel statement van Godane waarin hij namens al-Shabaab instemde “om zich aan te sluiten bij de internationale jihad van al-Qa'ida”. In navolging van deze boodschap zette de Amerikaanse regering een premie van $7 miljoen dollar op het hoofd van Godane. Op 1 september 2014 voerde de Amerikanen een drone-aanval uit in Zuid-Somalië en op 2 september 2014 verklaarde al-Shabaab dat Godane hierbij om het leven was gekomen.
- Ahmed Omar (1972-heden): Is de huidige leider van al-Shabaab nadat hij in september 2014 aangewezen werd als opvolger van Godane. Voordat hij Godane opvolgde, vervulde Omar verschillende hoog beklede functies binnen al-Shabaab waarvan de laatste functie senior adviseur van Godane was. Hij deelt de visie van Godane in dat al-Shabaabs terroristische activiteiten in Somalië een onderdeel zijn van de internationale aspiraties van al-Qa'ida.
Bevelstructuur
Al-Shabaab is een hiërarchische organisatie geleid door de Emir. Onder de emir zijn regionale commandanten die de activiteiten van al-Shabaab aansturen in de zuidelijke regio en Mogadishu, de regio’s Bay en Bokool, Puntland en Somaliland in het noorden, en de Juba Vallei. Een tienkoppige shura (raad) houdt toezicht op al-Shabaab’s regionale commandanten en stelt het beleid vast dat gevolgd dient te worden door de lokale raden het door al-Shabaab’s gecontroleerde grondgebied. Jonge al-Shabaab leiders staan het hoofd van drie aparte organisatiestructuren die verantwoordelijk zijn voor respectievelijk: al-Shabaab’s media (al-Kataib, of De Brigade), rechtshandhaving en militaire operaties. De militaire tak van al-Shabaab is onderverdeeld in twee structuren: het door regionale commandanten aangestuurde externe militaire apparaat dat verantwoordelijk is voor het plegen van aanslagen (‘Jaysh Al-Usr’) en de religieuze politie dat zicht bezighoudt met het in stand houden van de sharia in de gebieden dat al-Shabaab in handen heeft.
(‘Research: Al-shabaab’s Leadership Hierarchy and its Ideology’, Horn Affairs, 07/05/2012; ‘Al Shabaab Leadership Profiles’, Critical Threats, 14/11/2011; ‘Al-Shabab’, Counter Extremism Project, 2019; Pamela G. Faber, ‘Al-Shebab: An Al-Qaeda Affiliate Case Study’, 27/10/2017)
Financiële inkomstenbronnen
Al-Shabaab heeft verscheidene bronnen van inkomen. Zo financiert de terroristische groepering haar activiteiten met de illegale uitvoer van houtskool en de smokkel van suiker naar Kenia, dat naar schatting tientallen miljoenen per jaar oplevert. Hoewel de Verenigde Naties in 2012 een verbod instelde op de export van houtskool uit Somalië, slaagt al-Shabaab er in om houtskool te blijven produceren en exporteren vanuit de gebieden die onder controle staan van de terroristische groepering. Naar verluidt wendt al-Shabaab de inkomsten uit de export van houtskool aan om suiker te importeren en te smokkelen naar Kenia. Naast deze cyclische handel in houtskool en suiker verkrijgt al-Shabaab financiering uit piraterij, ontvoeringen, afpersing van lokale ondernemers, boeren en hulpverleningsorganisaties en ontvangt het financiering van andere terroristische organisaties.
(‘Letter dated 12 July 2013 from the Chair of the Security Council Committee pursuant to resolutions 751 (1992) and 1907 (2009) concerning Somalia and Eritrea addressed to the President of the Security Council’, United Nations Security Council, 12/07/2013; ‘Iran is new transit point for Somali charcoal in illicit trade taxed by militants: U.N report’, Reuters, 09/10/2018; ‘The Kenyan army is accused of running a sugar-smuggling racket with Somali terrorists’, The Economist, 23/11/2015; ‘Funding al-Shabaab: How aid money ends up in terror group’s hands’, CNN, 12/02/2018)
(Internationale) relaties
al-Qa'ida
Activiteiten
Wapens en werkwijze
Wapens worden onder meer geleverd vanuit Eritrea hoewel dit wel door de regering ontkend wordt. Al-Shabaab maakt gebruik van bomaanslagen en gebruikt hiervoor autovoertuigen of strijders.
Recente en/of opvallende activiteiten
Bij een aanslag met een autobom in de Somalische hoofdstad Mogadisu zijn zeker acht doden en zeventien gewonden gevallen, onder wie schoolkinderen. De bomaanslag werd in de vroege ochtend van donderdag 25 november opgeëist door de terroristische groepering Al-Shabaab. Deze verklaarde dat de aanslag gemunt was op een veiligheidskonvooi van de Verenigde Naties, die langs de basisschool zou rijden.
Aanslagen
Een zelfmoordaanslag nabij het presidentiële paleis in Mogadishu heeft aan minstens acht personen het leven gekost. Acht anderen raakten gewond. Een auto werd tot ontploffing gebracht toen deze door politieagenten stilgehouden werd voor een veiligheidscontrole. Onder de doden is Hibaq Abukar, de vrouwelijke mensenrechtenadviseur van de Somalische president. De aanslag is opgeëist door Al-Shabaab.
Aanslagen
Zeker negen mensen zijn omgekomen bij een zelfmoordaanslag in de Somalische hoofdstad Mogadishu. Onder de slachtoffers waren zowel burgers als militairen. De aanslag vond plaats in een theezaak nabij een Somalische legerbasis. Al-Shabaab heeft de verantwoordelijkheid voor de aanslag opgeëist.
Aanslagen
Minstens twee mensen zijn omgekomen en vijf anderen zijn gewond geraakt bij een zelfmoord aanslag in een café in de Somalische hoofdstad Mogadishu. De aanslag, die werd gepleegd met een explosief, vond plaats in een theewinkel in de buurt van een druk kruispunt in het noorden van Mogadishu. Het cafe werd naar verluidt bezocht door leden van de Somalische veiligheidstroepen. De aanslag is opgeëist door Al-Shabaab.
Aanslagen
Een Somalische politiecommissaris heeft een autobomaanslag in Mogadishu overleefd. De aanslagpleger, die een voertuig beladen met explosieven gebruikte, raakte de colonne van de regionale politiecommissaris Farhan Mohamud op een druk kruispunt in de hoofdstad. Vijf mensen kwamen om het leven, negen anderen raakten gewond. De aanslag is opgeëist door Al-Shabaab.
Aanslagen
Bij een zelfmoordaanslag in de Somalische hoofdstad Mogadishu zijn minstens 10 mensen omgekomen en tientallen gewond geraakt. De aanslag is opgeëist door Al-Shabaab.
Een zelfmoordterrorist bracht zijn bomgordel tot ontploffing in de buurt van een café in de buurt van het bekende Juba Hotel, gelegen in een wijk waar ook verschillende Somalische ministeries en het hoofdkwartier van de inlichtingendienst is gevestigd. Vermoedelijk hangt de aanslag samen met de aanstaande verkiezingen.
Aanslagen
Zeker 15 mensen zijn omgekomen bij een zelfmoordaanslag in de Somalische hoofdstad Mogadishu. De aanslag zou zijn gericht op Somalische rekruten die buiten een legerbasis stonden opgesteld. Al-Shabaab heeft de aanslag opgeëist via haar radiokanaal Al Andalus.
Aanslagen
Minstens dertig mensen zijn omgekomen bij een aanslag door Al-Shabaab in Somalië. Al-Shabaab-militanten gebruikten autobommen bij de aanval op een militaire basis in de stad Wisil in Galmudug, in het centrum van Somalië, wat leidde tot een gevecht met regeringstroepen en gewapende lokale bevolking. Zeker 17 soldaten en 13 burgers kwamen bij de aanslag om het leven.
Aanslagen
Zeker zes personen zijn zondagavond 9 mei om het leven gekomen bij een zelfmoordaanslag op een politiebureau in de Somalische hoofdstad Mogadishu. Zes anderen raakten gewond. Doelwit was een politiebureau in Waberi, een wijk in het zuiden van de stad. De aanslag is opgeëist door Al-Shabaab.
Aanslagen
Een lokale gouverneur van de Bay-regio in Somalië is ontkomen aan een zelfmoordaanslag waarbij ten minste drie mensen zijn omgekomen, waaronder ook twee van zijn beveiligers. Nog vijf anderen raakten gewond toen een zelfmoordterrorist zichzelf opblies buiten een hotel in de stad Baidoa. De aanslag is opgeëist door Al-Shabaab.
Aanslagen
Een zelfmoordterrorist blies zichzelf op een plek in de Somalische hoofdstad Mogadishu, waar verschillende vrouwen eet- en drinkwaren verkochten. Zeker tien personen zijn omgekomen bij de aanslag, en onbekend aantal is gewond geraakt. De aanslag vond slechts enkele uren plaats na de Al-Shabaab-aanslag op twee Somailische legerbases.
Aanslagen
Militanten van Al-Shabaab hebben twee militaire bases van het Somalische Nationale Leger aangevallen. Hierbij zijn naar verluidt tientallen doden en gewonden gevallen. Volgens getuigen werden de bases honderd kilometer ten zuidwesten van de hoofdstad Mogadishu getroffen door twee explosies. Een derde explosie was gericht op een konvooi troepen dat na de aanval vanuit de hoofdstad naar de bases snelde.
Aanslagen
Minstens vier burgers zijn omgekomen, en zeker negen zijn gewond geraakt, nadat een spervuur van mortieren op het hoofdkwartier van de VN en de vredesmissie van de Afrikaanse Unie (AMISOM) in de Somalische hoofdstad Mogadishu werd gericht. Een vader en zijn kind zouden onder de burgerslachtoffers zijn. De aanslag is opgeëist door Al-Shabaab.
Aanslagen
Ten minste zeven soldaten zijn om het leven gekomen, toen leden van Al-Shabaab een gevangenis bestormden in de semi-autonome staat Puntland. Al-Shabaab zei dat het minstens 400 gevangenen had vrijgelaten, waaronder Al-Shabaab-leden, bij de aanval op de hoofdgevangenis in Bosaso, de grootste stad van Puntland. De autoriteiten hebben dat cijfer niet bevestigd.
Aanslagen
In Somalië zijn twaalf leden van de veiligheidstroepen omgekomen nadat het voertuig waarin ze zaten werd getroffen door een bermbom. De bom lag net buiten een stad in de regio Galgadud, waar politici samenkwamen om te praten over de verkiezingen. Al-Shabaab heeft de verantwoordelijkheid voor de aanslag opgeëist.
Aanslagen
Bij een aanslag op een hotel in Mogadishu zijn zeker 17 doden gevallen, onder wie een Somalisch oud-minister van Defensie. De aanslag begon toen een zelfmoordterrorist een autobom tot ontbloffing liet komen vlak voor hotel Afrik. Vervolgens openden de militanten het vuur op het personeel en de gasten van het hotel. Een urenlang vuurgevecht met Somalische veiligheidstroepen volgde, waarbij drie terroristen zijn gedood. De aanslag is niet veel later opgeeist door Al-Shabaab.
Aanslagen
Al-Shabaab heeft de verantwoordelijkheid opgeëist voor een zelfmoordaanslag in Mogadishu, Somalië. Tijdens de aanslag, waarbij zeker vijf mensen om het leven kwamen, blies een zelfmoordterrorist op een motorfiets zichzelf op in een Turkse bouw- en constructieonderneming. De aanslag is opgeëist via het Al-Shabaab-nieuwskanaal Shahada.
Turkije ondersteunt Somalië op het gebied van ontwikkeling, gezondheid en onderwijs, en Al-Shabaab heeft zich in het verleden reeds vaker op Turks personeel en haar activiteiten gericht.
Aanslagen
Op dinsdag 17 november zijn vijf mensen omgekomen en vele anderen gewond geraakt bij een aanslag in Mogadishu, Somalië. Een zelfmoordterrorist blies zichzelf op in een restaurant nabij een politieacademie. Onder de slachtoffers waren twee politieagenten. Al-Shabaab heeft in een verklaring de verantwoordelijkheid voor de aanslag opgeeist.
Aanslagen
Bij een zelfmoordaanslag in een gelaterie in Mogadishu, Somalië, zijn vrijdag 27 november zeker zeven mensen om het leven gekomen. Tien anderen raakten zwaar gewond. De aanslag is opgeeist door de terroristische organisatie Al-Shabaab.
Aanslagen
Zeker 13 Somalische militairen zijn omgekomen tijdens een confrontatie tussen het Somalische leger en de terroristische groepering Al-Shabaab. De confrontatie vond plaats in de jungle ter noordwesten van de hoofdstad Mogadishu. Al-Shabaab heeft de verantwoordelijkheid voor de dood van de militairen opgeëist, maar beweert dat het dodental hoger ligt - namelijk rond de 24 slachtoffers.
Aanslagen
In de avond van 16 augustus 2020 zijn 17 mensen, onder wie enkele Somalische regeringsleiders, omgekomen na een belegering van een hotel in Mogadishu. Hierbij kwamen ook vijf aanslagplegers om. De aanval begon toen een auto met explosieven voor het bekende Elite Hotel tot ontploffen werd gebracht. Vervolgens bestormden gewapende mannen het gebouw, en werd het vuur op het personeel en de gasten van het hotel geopend. Het Elite Hotel is eigendom van de Somalische parlementariër en zakenman Abdullahi Mohamed Nur en is populair bij politici en journalisten. De aanslag is door Al-Shabaab opgeeist via het radiostation van de organisatie, Radio Andalus.
Aanslagen
In Mogadishu is op 8 augustus 2020 een autobom tot ontploffing gebracht, nabij een Somalische legerbasis. Acht militairen kwamen om het leven, veertien raakten gewond. De aanslag is door Al-Shabaab opgeeist via Radio Andalus, de radiozender van de organisatie.
Aanslagen
Op woensdag 8 januari zijn drie doden gevallen bij een aanslag in Mogadishu, Somalië. De aanslag is opgeëist door Al-Shabaab en vond plaats vlakbij het presidentiële paleis in de hoofdstad.
Aanslagen
Al-Shabaab heeft op 28 december 2019 een aanslag gepleegd in Mogadishu, Somalië. Tijdens de ochtendspits ontplofte een vrachtautobom bij een controlepost, waar op dat moment ook veel studenten en scholieren aanwezig waren die met de bus naar school reisden. De aanslag is op 30 december opgeëist door Al-Shabaab. Al-Shabaab meende dat de aanslag was gericht op twee Turkse wegwerkers en hun bodyguards, om een statement te maken tegen Turkse inmening in Somalië. De twee Turken zijn overleden door de aanslag.
Aanslagen
Terreurorganisatie Al-Shabaab heeft in een week tijd drie aanslagen gepleegd in Kenia. Op zondag 5 januari doodden Al-Shabaabstrijders drie Amerikaanse militairen op de Amerikaanse legerbasis in Lamu county, dichtbij de Somalische grens. Op dezelfde dag probeerden Al-Shabaab strijders een Britse legerbasis in Laikipia binnen te dringen. Dit mislukte en de daders zijn gearresteerd. Op dinsdag 7 januari vonden vier kinderen de dood in een vuurgevecht dat volgde op een aanslag op een telecommast in Garissa county, tevens dichtbij de Somalische grens. De drie aanslagen worden gezien als intensivering van de gewelddadige campagne van Al-Shabaab in Kenia, die sinds 2008 aan de gang is.
Aanslagen
Al-Shabaab heeft op twee plaatsen in Somalië aanslagen gepleegd, waaronder een aanslag bij een Amerikaanse basis bij het vliegveld van Baledogle. Tevens pleegde al-Shabaab een aanslag in Mogadishu gericht op een konvooi met Italiaanse VN-militairen.
Aanslagen
In de Somalische havenstad Kismayo zijn 26 mensen gedood bij een aanslag van al-Shabaab op een hotel waar op dat moment een bijeenkomst van politici aan de gang was in het kader van de komende regionale verkiezingen. Voor het hotel ging een autobom af alvorens terroristen het hotel binnengingen.
Aanslagen
Contraterroristische maatregelen
Het Oegandese leger heeft verklaard 189 strijders van Al-Shabaab te hebben gedood in Somalië. Het leger heeft een schuilplaats van de organisatie ten zuidwesten van Mogadishu aangevallen. Twee commandanten van Al-Shabbab zijn gearresteerd en overgedragen aan de Somalische autoriteiten. Oegandese troepen bevinden zich in Somalië in het kader van de vredesoperatie van de Afrikaanse Unie (AMISOM), welke sinds 2007 actief is.
Interventies
Het Keniaanse gerechtshof heeft twee leden van Al Shabaab schuldig bevonden aan medeplichtigheid bij de aanslag op het Westgate winkelcentrum in Nairobi, zeven jaar geleden. Beide mannen zijn veroordeeld tot 18 en 33 jaar cel. Een derde verdachte is vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs.
Het Westgate winkelcentrum in september 2013 door vier militanten bestormd, die vervolgens het vuur op bezoekers en winkelpersoneel openden. Ook hielden de aanslagplegers honderden mensen vier dagen lang gegijzeld. In totaal kwamen 67 mensen om het leven, inclusief een Nederlandse vrouw. De vier aanslagplegers overleefden de actie niet.
Overig nieuws interventies
Bij een aanval van al-Shabaab op een hotel in Mogadishu, Somalië, zijn vijf doden en elf gewonden gevallen. Alle vijf de terroristen zijn omgekomen.
Interventies
Verwijzingen
Links
- https://www.theguardian.com/world/2018/feb/21/al-shabaab-extortion-indoctrination-somalia
- https://www.theguardian.com/world/al-shabaab
- http://www.bbc.com/news/world-africa-15336689
- https://www.counterextremism.com/threat/al-shabab
- https://www.cfr.org/backgrounder/al-shabab
- https://cisac.fsi.stanford.edu/mappingmilitants/profiles/al-shabaab
- https://www.crisisgroup.org/africa/horn-africa/somalia/b145-women-and-al-shabaabs-insurgency
Literatuur
- Vidino, L., Pantucci, R. & Kohlmann, E. (2010) Bringing Global Jihad to the Horn of Africa: al Shabaab, Western Fighters, and the Sacralization of the Somali Conflict. African Security, 3(4), 216-238.
- Gakuo Mwangi, O. (2012) State Collapse, Al-Shabaab, Islamism, and Legitimacy in Somalia, Politics, Religion & Ideology, 13(4), 513-527.
- Anderson, D.M. & McKnight, J. (2015) Understanding al-Shabaab: clan, Islam and insurgency in Kenya. Journal of Eastern African Studies, 9(3), 536-557.
- Hansen, S.J. (2013). Al-Shabaab in Somalia: The history and ideology of a Militant Islamist group. Oxford: Oxford University Press.
- Anderson, D.M. & McKnight, J. (2014). Kenya at war: Al-Shabaab and its enemies in Eastern Africa. African Affairs 114(454), 1-27.
